Czy pożyczkodawca może ogłosić upadłość? Co to oznacza dla nas, jako pożyczkobiorcy? Czy będzie to skutkowało dodatkowymi opłatami lub formalnościami? Zamknięcie firmy pożyczkowej – dzisiaj zastanowimy nad tym rzadko poruszanym tematem, chociaż coraz bardziej realnym tematem i konsekwencjami, jakie w związku z tym może ponieść pożyczkobiorca.
- Czy to możliwe, żeby firma pożyczkowa ogłosiła upadłość?
- Jak prawo odnosi się do zamknięcia firmy pożyczkowej?
- Czy prawo działa tak samo w przypadku zamknięcia banku?
- Czy ustawa antylichwiarska reguluje przepisy wobec firm pożyczkowych ogłaszających upadłość?
- Co robić, gdy nasza firma pożyczkowa zgłosiła upadłość?
- Kto przejmuje nasz dług i czy można go anulować?
- Spłata pożyczki a upadłość firmy
- Jak wybrać pewną firmę pożyczkową, bez obaw o jej likwidację?
- Podsumowanie
Podczas podejmowania decyzji pożyczkowej bierzemy pod uwagę nasze potrzeby i możliwości finansowe oraz porównujemy kosztów pożyczki w różnych firmach. Rzadko jednak zastanawiamy się, co stanie w sytuacji, gdy nasz pożyczkodawca ogłosi upadłość. Mimo iż wcześniej taki scenariusz należał do rzadkości, obecnie jest coraz bardziej prawdopodobny. Dlatego dzisiaj zastanowimy się nad możliwymi konsekwencjami takiego stanu rzeczy.
Czy to możliwe, żeby firma pożyczkowa ogłosiła upadłość?
Firmy pożyczkowe, jak wszystkie firmy działające na wolnym rynku, stają przed rozmaitymi wyzwaniami, które w najgorszym przypadku mogą prowadzić nawet do ogłoszenia upadłości i zamknięcia. Takie przypadki obserwujemy zarówno na świecie, jak i w Polsce. Wystarczy przywołać chociażby przykład 2 firm, które udzielały pożyczek pod szyldem “Kredyty – chwilówki”, a które ogłosiły upadłość w 2019 roku.
Obecnie takich sytuacji może być więcej, czego pośrednim powodem jest pandemia koronawirusa, a bezpośrednim – decyzje rządzących odnośnie zmian w przepisach. Wskutek drastycznego obniżenia wysokości stóp referencyjnych przez Narodowy Bank Polski zmniejszyły się maksymalne stawki odsetek. Rządzący w specustawie dotyczącej koronawirusa zdecydowali także o obniżeniu kosztów pozaodsetkowych z 55% do 21% dla pożyczek na okres powyżej 30 dni oraz ustanowieniu limitu na poziomie 5% dla pożyczek do 30 dni. Te decyzje sprawiły, że działalność pożyczkowa staje się coraz mniej rentowna, co z kolei może przełożyć się na upadłość wielu firm pożyczkowych. Z czym się to wiąże?
Jak prawo odnosi się do zamknięcia firmy pożyczkowej?
Działalność firm pożyczkowych regulują przede wszystkim przez zapisy Kodeksu cywilnego, Ustawy o kredycie konsumenckim, a także Ustawy antylichwiarskiej. Jednak w przypadku upadłości, odpowiednie przepisy znajdują się w ustawie Prawo upadłościowe i naprawcze z 2003 roku.
Firma pożyczkowa ogłasza upadłość najczęściej w momencie, gdy przestaje być wypłacalna. Przyczyn takiego stanu rzeczy może być kilka. Obecnie największym problemem jest ograniczenie zysków z opłat odsetkowych i pozaodsetkowych, a także mniejsze zainteresowanie pożyczkami. W tej sytuacji firma może złożyć wniosek o likwidację lub upadłość, a powinna to zrobić w sądzie rejonowym, właściwym dla miejsca prowadzenia działalności. Złożenie wniosku to dopiero początek postępowania, które może trwać nawet kilka lat. To oznacza, że firma nie udzieli już nowych pożyczek, ale w dalszym ciągu będzie kontynuowała działalność, m.in. odbierała płatności od klientów oraz udzielała informacji aktualnym klientom.
Kolejnym ważnym etapem jest poinformowanie klientów o upadłości lub likwidacji. Taka informacja zapewne zostanie przekazana mailowo lub korespondencyjnie oraz umieszczona na stronie pożyczkodawcy. Dzięki temu ostatniemu rozwiązaniu, informacja będzie widoczna dla wszystkich użytkowników strony, nie tylko dla klientów. Informacja o upadłości najczęściej występuje w formie komunikatu o wstrzymaniu akcji kredytowej lub jako dopisek na górze lub na dole strony o przejściu firmy w stan upadłości lub likwidacji.
Majątek, a raczej wierzytelności upadającej firmy zostaną najprawdopodobniej odkupione przez inny podmiot, z reguły inną firmę pożyczkową lub windykacyjną. Klienci muszą otrzymać informację na ten temat.
Czy prawo działa tak samo w przypadku zamknięcia banku?
Banki w Polsce opierają swoją działalność o Prawo bankowe, czyli ustawę z 1997 roku. W przypadku upadłości najważniejsze jest wspomniane wcześniej Prawo upadłościowe.
Usługi oferowane przez banki to najczęściej prowadzenie rachunków osobistych lub firmowych oraz udzielanie pożyczek i kredytów. W przypadku tych pierwszych klienci są objęci gwarancją wypłacenia środków z Bankowego Funduszu Gwarancyjnego do kwoty 100 tys. euro. Naliczanie oprocentowania na wszystkich rachunkach jest wstrzymywane w dniu ogłoszenia upadłości.
Skutkiem ogłoszenia upadłości przez bank jest również automatyczne rozwiązanie wszystkich umów kredytowych i pożyczkowych. Dzieje się tak w przypadku umów, w których do dnia ogłoszenia upadłości nie nastąpiło przekazanie środków wierzycielowi. Jeśli chodzi o już otrzymane kredyty i pożyczki, to zasady ich funkcjonowania się nie zmieniają. Upadłość banku nie zwalnia z uregulowania należności, zmienić się może jedynie numer rachunku, na który będziemy spłacać kolejne raty. Wiąże się to z wykupieniem należności przez inny bank, o czym klienci banku są powiadamiani odpowiednio wcześniej.
Czy ustawa antylichwiarska reguluje przepisy wobec firm pożyczkowych ogłaszających upadłość?
Ustawa antylichwiarska to zbiór przepisów regulujących działalność firm pożyczkowych oraz sposobów udzielania pożyczek ich kosztów. Mimo tego jej zapisy nie określają tego, co dzieje się z firmą pożyczkową w momencie upadłości. Taka sytuacja jest uregulowana we wspomnianym wcześniej Prawie upadłościowym i naprawczym, czyli ustawie z 2003 roku. Wynika to przede wszystkim z formy prawnej firm pożyczkowych. Jest ona w tym przypadku ważniejsza, niż rodzaj wykonywanej działalności, a więc udzielanie pożyczek.
Co robić, gdy nasza firma pożyczkowa zgłosiła upadłość?
Jak już wiemy, ogłoszenie upadłości przez firmę pożyczkową nie powoduje, że klienci mogą zaprzestać spłacania pożyczek. Zobowiązania powinny być regulowane zgodnie z podpisaną umową, zaś firma pożyczkowa ma obowiązek poinformować swoich klientów, kto przejmuje ich zobowiązanie. Jednak upadłość firmy nie pozostaje bez związku z zaciągniętą pożyczką. Jakie są jej konsekwencje dla pożyczkobiorcy?
Kto przejmuje nasz dług i czy można go anulować?
Jednym z pierwszych pytań, które przychodzą nam do głowy po upadłości pożyczkodawcy jest to, co się stanie z naszym długiem. Czy zostanie umorzony? A może będziemy mogli ubiegać się o umorzenie odsetek?
Otóż taka możliwość nie wynika automatycznie z samego faktu likwidacji lub upadłości firmy pożyczkowej. W przypadku upadłości majątek i należności od pożyczkobiorców najpewniej przejmie inna firma pożyczkowa. Taka informacja zostanie przekazana klientom i największą zmianą będzie zmiana numeru konta, na które wpłacamy raty pożyczki. Wszystkie inne zasady zapisane w umowie pożyczkowej pozostają niezmienne.
Spłata pożyczki a upadłość firmy
Upadłość firmy pożyczkowej to proces, który może trwać nawet kilka lat. To oznacza, że ta sytuacja nie zaskoczy klientów z dnia na dzień. Dzięki wypracowanym rozwiązaniom i przepisom prawnym pożyczkodawcy w zasadzie nie odczują zmian spowodowanych upadłością firmy.
Upadłość firmy nie zmienia umowy pożyczkowej podpisanej z klientem. To oznacza, że wykupienie długu przez inną firmę nie zmienia zasad jego spłat. Zmienić się może jedynie numer konta, gdyż kwoty rat naszej pożyczki będziemy spłacać na rzecz nowej firmy.
Może się jednak zdarzyć, że nasz dług przejmie firma windykacyjna, a jej celem będzie uzyskanie terminowych płatności. Dlatego w tej sytuacji warto spróbować negocjacje. Ogłoszenie upadłości przez dotychczasową firmę może być dobrą okazją do negocjacji dotyczących harmonogramu z nową firmą. Istnieje szansa, że będzie ona gotowa pójść na ustępstwa, by zwiększyć prawdopodobieństwo uregulowania należności.
Może również dojść do sytuacji, w której firma nie odsprzeda swoich wierzytelności, a przynajmniej nie nastąpi to szybko. Wówczas realną konsekwencją będą trudności w komunikacji. Po ogłoszeniu upadłości firma będzie dążyć do jak największego ograniczenia kosztów. To będzie się wiązało ze zwolnieniami pracowników, a co za tym idzie większego obłożenia pracą pozostałych. Takie braki kadrowe mogą się wiązać z wydłużonym czasem odpowiedzi na zapytania lub wnioski.
Jak wybrać pewną firmę pożyczkową, bez obaw o jej likwidację?
Upadłość firmy pożyczkowej to mało prawdopodobny, ale jednak możliwy scenariusz. Dlatego warto wiedzieć, na co zwrócić uwagę przy wyborze firmy pożyczkowej, by ta była jak najbardziej wiarygodna. Przede wszystkim warto sprawdzić takie informacje, jak:
- obecność firmy na liście ostrzeżeń Komisji Nadzoru Finansowego – jeśli firma się tam znajduje, to oznacza, że KNF ostrzega przed korzystaniem z jej usług, dopóki sąd nie wyda prawomocnego wyroku w jej sprawie;
- obecność firmy wśród członków Związku Instytucji Pożyczkowych – to organizacja, której członkowie muszą przestrzegać wyśrubowanych standardów biznesowych i etycznych;
- status firmy w Krajowym Rejestrze Sądowym – jeśli firma pożyczkowa jest spółką prawa handlowego, to informacje o niej będą figurować w rejestrze KRS. Można tam znaleźć zarówno podstawowe informacje na temat historii sprawozdań, danych firmy, ale także m.in. informacje o rozpoczęciu likwidacji lub rozpoczęcia procesu upadłościowego;
- opinie klientów na temat firmy pożyczkowej – przejrzenie komentarzy poprzednich klientów jest dobrym źródłem informacji na temat rzetelności firmy, kontaktu z jej przedstawicielami, a także jakości usług oferowanych przez firmę.
Im więcej dowiesz się na temat firmy pożyczkowej, tym mniejsza szansa, że trafisz na pożyczkodawcę z problemami z wypłacalnością. Pamiętaj również o tym, aby bardzo dokładnie zapoznać się z warunkami umowy przed jej podpisaniem. To oszczędzi Ci niemiłych niespodzianek w przyszłości
Podsumowanie
Do niedawna upadłość firmy pożyczkowej była bardzo rzadką sytuacją. Obecny kryzys oraz aktualne przepisy prawne sprawiają, że jest to coraz bardziej realna perspektywa. Dlatego tak ważna jest znajomość regulacji prawnych, które obowiązują w tym zakresie i mogą nas dotyczyć jako pożyczkobiorców. Przydatne będzie także zgromadzenie jak największej ilości informacji na temat firmy pożyczkowej, której klientem zamierzamy zostać. Dzięki temu będziemy mieć większą pewność, że wybierzemy firmę solidną i godną zaufania.