Skorzystaj z pomocy jednego z 200 naszych Konsultantów.
Finanse
Pracujemy:
pn. - pt. 9:00 - 19:00
Zadzwoń 22 270 00 00
Kredyty

Zabezpieczenie kredytu – czym jest i jaką przyjmuje formę?

Działalność kredytowa to główne źródło dochodów banków. Jednak obok zarobku liczy się też pewność, że klient spłaci zobowiązanie. Temu właśnie służy zabezpieczenie kredytu.

Jednym z najważniejszych etapów na drodze do uzyskania kredytu jest ocena zdolności kredytowej klienta. To ten moment zaważy na podjęciu przez bank decyzji czy i w jakiej wysokości udzieli finansowania potencjalnemu kredytobiorcy. Oprócz badania sytuacji majątkowej i rodzinnej ważne jest też dodatkowe zabezpieczenie, które pozwoli na zmniejszenie ryzyka kredytowego banku. Z drugiej strony na zabezpieczeniu może również zyskać klient, dzięki uzyskaniu lepszych warunków finansowania.

Czym jest zabezpieczenie kredytu?

Zabezpieczenie kredytu, to rozwiązanie prawne, które ułatwia bankowi odzyskanie swoich pieniędzy na wypadek gdyby kredytobiorca nie spłacał kredytu.

Każde zabezpieczenie kredytu działa na zasadzie: jeśli kredytobiorca nie spłaca kredytu, bank może wszcząć postępowanie egzekucyjne, w którym będzie mieć znacznie silniejszą pozycję niż zwyczajny wierzyciel.

Dzięki temu maleje ryzyko, że kredytobiorca:

  • celowo nie spłaci kredytu,
  • uzna spłatę innych zobowiązań za bardziej priorytetową niż spłata kredytu,
  • nie będzie w stanie spłacić kredytu, a bank nie będzie w stanie odzyskać pieniędzy mimo wszczęcia postępowania egzekucyjnego,
  • w czasie postępowania egzekucyjnego zostaną zaspokojone najpierw inne wierzytelności z pominięciem banku.

Dlaczego banki wymagają zabezpieczenia kredytu?

Banki wymagają zabezpieczenia kredytu, by uniknąć sytuacji w której nie mogą odzyskać pożyczonych klientowi pieniędzy. Zabezpieczenie kredytu, sprawia, że:

Kredytobiorca ma mocną motywację do spłaty kredytu – Ryzyko utraty nieruchomości lub samochodu kupionego na kredyt działa mobilizująco na kredytobiorców. W swojej świadomości, klienci banków są już właścicielami dóbr na które zaciągnęli kredyt i bardzo nie chcą ich stracić. Podobny mechanizm psychiczny działa w przypadku innych zabezpieczeń kredytów. W efekcie klienci rzadziej opóźniają się ze spłatą kredytów zabezpieczonych niż typowych kredytów gotówkowych.

W razie gdyby kredytobiorca przestał spłacać dług, bank może odzyskać swoją własność – Jeśli już dojdzie do postępowania egzekucyjnego, bank, który udzielił kredytu z odpowiednim zabezpieczeniem jest w znacznie lepszej sytuacji jako wierzyciel. Może korzystać z pierwszeństwa zaspokojenia wierzytelności przy zabezpieczeniach rzeczowych, lub upomnieć się o zwrot pożyczonej kwoty od dodatkowych osób przy zabezpieczeniu osobistym.

Dla banku udzielenie kredytu, którego spłata jest odpowiednio zabezpieczona oznacza znacznie mniejsze ryzyko nieudanej transakcji. Zabezpieczenia kredytów zapobiegają zarówno stratom z powodu braku możliwości spłaty po stronie kredytobiorcy, jak i utrudniają wyłudzanie kredytów.

Właśnie dlatego posiadając odpowiednie zabezpieczenie można starać się o kredyt na znacznie większą kwotę.

Czy zabezpieczenie kredytu jest korzystne dla kredytobiorcy?

Zabezpieczenie spłaty kredytu jest przede wszystkim w interesie banku, ale może też przynieść pewne korzyści kredytobiorcy. Ponieważ banki chcą udzielać jak najlepiej zabezpieczonych kredytów, są gotowe zaproponować je na lepszych warunkach niż niezabezpieczone kredyty gotówkowe.

Zapewnienie zabezpieczenia może pozwolić na:

  • Powiększenie kwoty jaką można pożyczyć – wystarczy porównać ze sobą zdolność kredytową przy kredycie hipotecznym i gotówkowym.
  • Wydłużenie okresu spłaty – bardzo trudno otrzymać niezabezpieczony kredyt na więcej niż 10 lat nawet mając wysokie dochody, ponieważ czas zwiększa ryzyko.
  • Obniżenie oprocentowania/prowizji – dobrze zabezpieczone kredyty są po prostu tańsze, ponieważ bank nie musi wliczać ryzyka w cenę swojego produktu.

Zwłaszcza ten ostatni powód sprawia, że mając do wyboru kredyt bez zabezpieczenia i odpowiednio zabezpieczony, wiele osób decyduje się na ten drugi. Dotyczy to także przedsiębiorstw, dla których zaciągnięcie kredytu musi być opłacalne.

Rodzaje zabezpieczenia kredytu

Istnieje wiele różnych sposób zabezpieczenia spłaty kredytu, a jeszcze więcej występowało ich w czasach historycznych. Wszystkie jednak sprowadzają się do dwóch rodzajów zabezpieczeń.

Zabezpieczenia mogą być rzeczowe, wówczas pożyczający pieniądze ma możliwość egzekwowania wierzytelności z nieruchomości, przedmiotów i praw należących do kredytobiorcy. Drugim rodzajem zabezpieczeń są zabezpieczenia osobiste, takie jak weksle i poręczenia.

Oba rodzaje zabezpieczeń mogą być łączone i często występują łącznie przy kredytach hipotecznych, oraz innych wysokokwotowych zobowiązaniach.

Na czym polega osobiste zabezpieczenie kredytu?

Zabezpieczenie można podzielić na osobiste i rzeczowe. Osobiste polegają na zabezpieczeniu spłaty kredytu przez osobę trzecią, która odpowiada solidarnie z kredytobiorcą za spłatę zobowiązania całym swoim majątkiem. Jeśli kredytobiorca z uwagi na problemy finansowe zaprzestanie regulować raty kredytu, wówczas bank może bezpośrednio zwrócić się do osoby, która dała zabezpieczenie, o spłatę zobowiązania.

W ramach zabezpieczenia osobistego można wymienić:

poręczenie wekslowe – to czynność prawna, która polega na bezwarunkowym poręczeniu długu wekslowego, co oznacza, że poręczyciel wekslowy odpowiada za dług tak samo jak osoba, za którą poręczył,
weksel in blanco – to zobowiązanie wystawcy weksla do zapłaty wraz z jego podpisem, ale bez innych istotnych elementów: jak określenie wysokości kwoty do zapłaty czy termin realizacji zobowiązania,
poręczenie określone przepisami kodeksu cywilnego – czyli zobowiązanie poręczyciela do spłaty kredytu w sytuacji, jeśli kredytobiorca tego nie uczyni w określonym umową terminie,
przelew wierzytelności – chodzi o przeniesienie na bank prawa do otrzymania określonych wierzytelności, które przysługują kredytobiorcy,
przystąpienie do długu kredytowego – polega na przystąpieniu do umowy kredytowej osoby trzeciej, która występuje w charakterze dłużnika solidarnego,
gwarancje bankowe – tu gwarantem spłaty kredytu jest inny bank, który zobowiązuje się spłacić raty wraz odsetkami w przypadku, jeśli kredytobiorca nie wywiąże się ze swojego zobowiązania.

Czym jest rzeczowe zabezpieczenie kredytu?

Rzeczowe zabezpieczenie kredytu polega na daniu wierzycielowi możliwości zaspokojenia roszczenia z poszczególnych elementów majątku – rzeczy ruchomej lub nieruchomości należącej do kredytobiorcy lub osoby trzeciej. W tym przypadku dłużnik ponosi odpowiedzialność tylko za te ściśle określone składniki majątku.

Wśród zabezpieczeń rzeczowych można wymienić:

hipotekę – zabezpieczenie kredytu stanowi nieruchomość,
zastaw ogólny – ma miejsce wówczas, kiedy określona rzecz ruchoma obciążona jest prawem na mocy którego wierzyciel może się zaspokoić z rzeczy bez względu na to czyją stała się własnością i uzyskuje pierwszeństwo przed wierzycielami osobistymi dłużnika,
kaucja – polega na złożeniu przez dłużnika zabezpieczenia w postaci papierów wartościowych na okaziciela lub określonej sumy pieniędzy, z których bank może się zaspokoić w momencie, kiedy dłużnik nie wywiązuje się z umowy,
blokada środków na rachunku bankowym – chodzi o zablokowanie na rachunku kredytobiorcy określonej kwoty pieniędzy do momentu, aż ten wywiąże się z umowy i spłaci zaciągnięte zobowiązanie.
przewłaszczenie na zabezpieczenie – polega na przeniesieniu prawa własności rzeczy na wierzyciela, celem zabezpieczenia spłaty zadłużenia,
ubezpieczenie kredytu – pozwala na zaspokojenie roszczeń wierzyciela przez ubezpieczyciela w przypadku, jeśli zaistnieją określone w polisie okoliczności.

Zabezpieczenie kredytu hipotecznego

Podstawowym zabezpieczeniem spłaty kredytu hipotecznego jest oczywiście hipoteka. Wpis w księdze wieczystej oznacza, że jeśli kredytobiorca nie spłaciłby zobowiązania, bank ma prawo wszcząć egzekucję z nieruchomości. W takiej sytuacji nieruchomość obciążona hipoteką jest sprzedawana, bank odzyskuje swoje pieniądze wraz z odsetkami i kosztami sądowymi, a reszta (jeśli jakaś została) wypłacana jest kredytobiorcy lub przeznaczana na spłatę jego innych zobowiązań.

Wszystkie inne rodzaje zabezpieczeń są w przypadku kredytu hipotecznego drugorzędne. Warto jednak pamiętać także o:

  • Ubezpieczeniu pomostowym;
  • Ubezpieczeniu niskiego wkładu własnego;
  • Ubezpieczeniu na życie;
  • Odpowiedzialności współkredytobiorcy;

Kredyty hipoteczne są najlepiej zabezpieczonymi kredytami na rynku. W praktyce nie zdarza się, by bank na nich stracił. Dlatego mogą być tańsze od pozostałych i przyznawane na znacznie większe kwoty.

Formy zabezpieczenia kredytu gotówkowego

Aktualnie wiele tradycyjnych metod zabezpieczenia kredytu straciło na znaczeniu. Przede wszystkim zmiany technologiczne pozwoliły na znaczne uproszczenie procedur windykacyjnych – zajęcie konta bankowego, akcji czy niektórych praw niematerialnych stało się na tyle proste, że banki są gotowe oferować kredyty bez zabezpieczenia.

W dalszym ciągu oferowane są kredyty celowe na zakup pojazdów i maszyn zabezpieczone na przedmiocie zakupu. Wciąż można pożyczyć pieniądze od banku podpierając się żyrantem lub dając odpowiedni zastaw, ale popularność takich rozwiązań wyraźnie spada.

Najpopularniejszą formą zabezpieczenia spłaty kredytu gotówkowego w ciągu ostatnich lat stało się ubezpieczenie, którego beneficjentem jest bank, ale płacącym składki już kredytobiorca.

Formy zabezpieczenia kredytu konsolidacyjnego

Kredyty konsolidacyjne nie różnią pod względem zabezpieczenia od innych kredytów. Najtańsze są kredyty konsolidacyjne zabezpieczone hipoteką na nieruchomości, której kredytobiorca jest właścicielem.

Ogólnie starając się o kredyt konsolidacyjny i mogąc zaoferować zabezpieczenie, warto je zaproponować w rozmowie z przedstawicielem banku. Pozwala to niekiedy wynegocjować lepsze warunki kredytu konsolidacyjnego, zwłaszcza dłuższy termin spłaty lub niższą prowizję za przyznanie kredytu.

Kiedy warto pomyśleć o zabezpieczeniu kredytu?

Zabezpieczenie spłaty kredytu najczęściej pojawia się z inicjatywy banku. Klient może jednak w wielu wypadkach wybierać pomiędzy kredytem zabezpieczonym i niezabezpieczonym. Ten pierwszy opłaca się wybrać jeśli dzięki temu koszty kredytu będą niższe. Niestety nie zawsze tak jest.

Przykładowo pod koniec 2021 kredyty samochodowe (zabezpieczone na samym aucie), przestały być bardziej opłacalne od kredytów gotówkowych (nie zabezpieczonych, lub tylko ubezpieczonych), a banki samochodowe np. VW Bank zaczęły oferować oferować… atrakcyjne kredyty gotówkowe.

Dlatego o dodatkowym zabezpieczeniu kredytu sam kredytobiorca powinien myśleć głównie gdy stara się o dużą kwotę lub może dzięki temu znacznie obniżyć koszty kredytu.

Czy zabezpieczenie kredytu wpływa na jego koszt?

Zabezpieczenie kredytu wpływa na jego koszt na dwa sposoby.

Ustanowienie zabezpieczenia kosztuje kredytobiorcę – dokonanie wpisów do księgi wieczystej i operat szacunkowy są kosztami dodatkowymi przy zabezpieczeniu hipotecznym. Składki ubezpieczenia (dowolnego) podnoszą koszty kredytu. Zastaw rzeczowy i zastaw na prawach niematerialnych nie pozwalają zbyć danego przedmiotu po rynkowej cenie, więc mogą powodować koszty pośrednie.

Ustanowienie zabezpieczenia obniża koszty kredytu – Banki oferują lepsze warunki w przypadku kredytów zabezpieczonych. Różnica jeszcze szczególnie widoczna w przypadku kredytów na duże kwoty, gdy różnica oprocentowania między zabezpieczonym kredytem (np. hipotecznym), a niezabezpieczonym może wynosić nawet 5%.

Zabezpieczenie kredytu – podsumowanie

Zabezpieczenie kredytu daje obustronne korzyści. W interesie banku leży zabezpieczenie spłaty kredytu w jak najwyższym stopniu. W szczególności jeśli chodzi o zobowiązanie długoterminowe, zarówno sytuacja finansowa kredytobiorcy, jak i warunki gospodarcze mogą się diametralnie zmienić na przestrzeni czasu.

Zabezpieczenie pozwala uchronić się przed ryzykiem, że kredytobiorca nagle przestanie płacić raty i bank nie odzyska pożyczonych pieniędzy. Z drugiej strony umacnia negocjacyjną pozycje klienta, który ma możliwość uzyskania lepszych warunków spłaty.

FAQ – najczęściej zadawane pytania

  1. Czy zabezpieczeniem kredytu może być ubezpieczenie na życie?

    Jeśli beneficjentem ubezpieczenia jest bank, to na pewno tak.

  2. W jaki sposób można zmienić zabezpieczenie kredytu?

    Umowy pomiędzy kredytobiorcą, a bankiem są negocjowalne. Trzeba mieć jednak dobre argumenty, lub poszukać nowego kredytu na innych warunkach.

  3. Jakie korzyści daje zabezpieczenie kredytu?

    Dla banku – zwiększa pewność transakcji. Dla kredytobiorcy – przeważnie obniża koszt kredytu.

  4. Czy pełnomocnictwo do dysponowania rachunkiem bankowym może być zabezpieczeniem kredytu?

    Zasadniczo jest to bardzo słabe zabezpieczenie i nie będzie w ten sposób używane.

  5. Na czym polega zabezpieczenie kredytu?

    pożyczki. Może to być na przykład hipoteka na nieruchomości w przypadku kredytu hipotecznego, bądź poręczenie – kiedy to inna osoba zobowiązuje się do spłaty kredytu, jeśli kredytobiorca nie będzie w stanie tego zrobić.

PORÓWNAJ KREDYTY
Adam Rogoz
Oceń artykuł
5

Komentarze:

Subscribe
Powiadom o
guest

0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments