Złamanie przepisów, zwłaszcza drogowych, zdarzyło się zapewne wielu z nas. Co powinniśmy zrobić, kiedy zostaniemy złapani na gorącym uczynku i ukarani mandatem? Sprawdzamy kto i w jakich okolicznościach może złożyć wniosek o uchylenie mandatu i jak zrobić to skutecznie.
- Kto może wnioskować o uchylenie mandatu?
- Jak wystąpić o uchylenie mandatu? Krok po kroku
- Co warto wiedzieć zanim zaczniemy wnioskować o uchylenie mandatu?
- Kiedy warto, a kiedy nie warto wnosić o uchylenie mandatu?
- Wniosek o uchylenie mandatu. Wzór pisma
- Czy całą procedurę uchylenia mandatu można załatwić przez Internet?
- Odmowa uchylenia mandatu. Czy można coś zrobić dalej?
- Podsumowanie
Już samo otrzymanie mandatu nie należy do przyjemnych sytuacji, ale jeszcze gorsze jest poczucie, że kara jest niesłuszna. Wiele osób myśli, że przyjęcie mandatu oznacza zgodę na jego opłacenie, jednak nie zawsze jest to prawda. Sprawdźmy, jak złożyć wniosek o uchylenie mandatu i kiedy możemy to zrobić.
Kto może wnioskować o uchylenie mandatu?
O uchylenie mandatu może wnioskować każdy, kto ma poczucie, że otrzymał mandat niesłusznie. Osoby pełnoletnie mogą odwołać się osobiście, w imieniu osób poniżej 17 roku życia powinien wystąpić rodzic lub opiekun prawny. W przypadku osób ubezwłasnowolnionych możliwość wnioskowania leży po stronie przedstawiciela ustawowego lub kuratora ubezwłasnowolnionej osoby.
O uchylenie mandatu mogą wnioskować również przedstawiciele służb, które wydały mandat (np. policji, czy straży granicznej) oraz przedstawiciel sądu, który dowiedział się, że mandat został wystawiony niesłusznie. Takie działania przedstawiciele służb mogą podejmować z urzędu.
Jak wystąpić o uchylenie mandatu? Krok po kroku
Zanim przejdziemy do konkretnej procedury warto przypomnieć, że wniosek o uchylenie możemy złożyć jedynie w przypadku mandatu karnego, czyli nałożonego przez mundurowych funkcjonariuszy (np. policję czy straż miejską). Mandatem karnym nie jest wezwanie do zapłaty za brak biletu w pociągu, czy za nieopłacony parkometr.
Wystąpienie o uchylenie mandatu nie jest skomplikowane, jednak będziemy musieli podjąć kilka czynności w ściśle określonym terminie i porządku:
- Napisanie wniosku o uchylenie mandatu – to pierwszy krok całej procedury. Nie istnieje jeden wzór takiego wniosku, ale jest kilka informacji, które powinny się w nim znaleźć. Spisaliśmy je poniżej, w sekcji “Wniosek o uchylenie mandatu. Wzór pisma”,
- Złożenie wniosku we właściwym sądzie rejonowym – gotowy wniosek należy złożyć osobiście (przez dziennik podawczy) lub przesłać listem poleconym do sądu rejonowego. Sąd, do którego kierujemy wniosek to ten, który jest właściwy dla miejsca, w którym otrzymaliśmy mandat. Nasze miejsce zamieszkania lub zameldowania nie ma tutaj znaczenia.
- Oczekiwanie na odpowiedź z sądu – po otrzymaniu i analizie wniosku sąd wyznacza termin rozprawy. Sąd poda nam datę i godzina rozprawy w piśmie wysłanym na podany we wniosku adres korespondencyjny.
- Udział w posiedzeniu lub oczekiwanie na decyzję sądu – w czasie rozprawy sąd podejmie decyzję w sprawie uchylenia mandatu. Możemy wziął udział w tym posiedzeniu lub poczekać na pisemną decyzję sądu.
Co warto wiedzieć zanim zaczniemy wnioskować o uchylenie mandatu?
Zanim złożymy wniosek o uchylenie mandatu warto zapoznać się z kilkoma bardzo ważnymi informacjami na temat tej procedury. To pozwoli nam zaoszczędzić wiele czasu i odpowiednio się przygotować do tego przygotować:
- termin wnioskowania – zgodnie z art. 101 par. 1 kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia na złożenie wniosku o uchylenie mandatu karnego mamy 7 dni od daty jego przyjęcia. Jeśli ten czas minął, niestety nie mamy już możliwości złożenia wniosku o uchylenie mandatu.
- wybór sądu – wniosek o uchylenie mandatu musimy złożyć do sądu rejonowego, właściwego dla miejsca nałożenia mandatu. To bardzo ważne, bo jeśli przez przypadek złożymy wniosek do sądu właściwego do naszego miejsca zamieszkania, wówczas zostanie od z miejsca odrzucony ze względu na błędu formalne,
- opłaty – przeprowadzenie postępowania sądowego w sprawie anulowania mandatu jest bezpłatne,
- termin odpowiedzi – sąd nie ma wyznaczonego konkretnego terminu na rozpatrzenie naszego wniosku, jednak większość placówek dokłada wszelkich starań, by postępowanie odbyło się jak najszybciej.
Kiedy warto, a kiedy nie warto wnosić o uchylenie mandatu?
Od mandatu warto odwołać się, wtedy, kiedy mamy pewność, że został on wystawiony niesłusznie. Przykłady takich sytuacji może być kilka:
- mandat został wystawiony za działanie, które nie było wykroczeniem,
- za dane działanie nie jest przewidziany mandat, a inna kara np. areszt i taką karę może zastosować jedynie sąd,
- działanie ukarane mandatem zostało podjęte w obronie koniecznej lub w obronie dobra chronionego prawem (np. uratowanie czyjegoś życia kosztem zaparkowania w niedozwolonym miejscu),
- powodem działania była choroba psychiczna, upośledzenie umysłowe lub inne zakłócenie czynności psychicznych.
O uchylenie mandatu warto starać się wyłącznie do 7 dni po jego przyjęciu. Wnioskowanie po tym czasie automatycznie zakończy się odmową.
Wniosek o uchylenie mandatu. Wzór pisma
Nie istnieje jednolity wzór wniosku o uchylenie mandatu. Wysyłając wniosek musimy pamiętać, by znalazły się w nim następujące informacje:
- imię i nazwisko,
- numer PESEL,
- miejsce zamieszkania,
- seria i numer mandatu,
- opis całej sytuacji i uzasadnienie, dlaczego wnioskujemy o uchylenie mandatu.
Czy całą procedurę uchylenia mandatu można załatwić przez Internet?
Niestety złożenie wniosku o uchylenie mandatu nie jest możliwe przez Internet. Obecnie dzięki bankowości internetowej mamy możliwość opłacenia mandatu, jednak procedura wnioskowania nadal jest analogowa. Wniosek o uchylenie mandatu możemy złożyć osobiście w siedzibie sądu lub przesłać na jego adres listem poleconym. Cyfryzacja usług publicznych postępuje jednak bardzo dynamicznie, więc niewykluczone, że już wkrótce również wnioski o uchylenie mandatu będzie można złożyć online.
Odmowa uchylenia mandatu. Czy można coś zrobić dalej?
Decyzja sądu w sprawie uchylenia mandatu jest ostateczna i nie jest zaskarżalna. To oznacza, że nie możemy się od niej odwołać ani złożyć na nią zażalenia. Jedyną dalszą drogą jest opłacenie wystawionego mandatu. Jeśli tego nie zrobimy, Urząd Skarbowy lub poborca skarbowy ściągnie należność z naszego wynagrodzenia, zwrotu podatku lub wykorzysta inną możliwość, by pokryć koszty mandatu.
Źródła:
https://www.gov.pl/web/gov/odwolaj-sie-od-mandatu-drogowego
https://www.auto-swiat.pl/porady/prawo/zobacz-co-sie-stanie-gdy-nie-zaplacisz-mandatu/v7gtvwh
https://utk.gov.pl/pl/aktualnosci/13648,Windykacja-naleznosci-przewozowych-co-warto-wiedziec.html