Skorzystaj z pomocy jednego z 200 naszych Konsultantów.
Finanse
Pracujemy:
pn. - pt. 9:00 - 19:00
Zadzwoń 22 270 00 00
Finansowe ABC

Weksel in blanco. Co to takiego?

Weksle in blanco, nazywane także wekslami niezupełnymi wykorzystywane są przeważnie przy zaciąganiu kredytów i pożyczek. Choć z roku na rok tracą na znaczeniu, to jednak nadal znajdują się w powszechnym obiegu. Czym właściwie są? Czy podpisanie takiego dokumentu jest bezpieczne?

Dla wielu osób, jednymi z popularniejszych sposobów finansowania codziennych wydatków są pożyczki. Niestety, nie wszyscy pożyczkobiorcy spłacają swoje zobowiązania, co dla pożyczkodawców jest sporym problemem. Jednym ze sposobów zabezpieczeń jest dla nich właśnie weksel.

Weksel a weksel in blanco

Weksel to specjalny rodzaj papieru wartościowego, w którym jedna osoba, czyli wystawca (fachowo trasant) zobowiązuje się do spłaty określonej sumy pieniędzy na rzecz drugiej osoby, czyli adresata (remitenta) – jego formę ściśle określa prawo wekslowe. Na podstawie takiego dokumentu jego adresat może domagać się od wystawcy zapłaty zawartej w nim kwoty.

Czym jednak jest weksel in blanco? Jest rodzajem weksla, który nie jest całkowicie wypełniony, tzn. brakuje w nim niektórych informacji, np. wysokości należnej kwoty, danych adresata, daty czy miejsca płatności. Zwykle wydawany jest z pustym miejscem przeznaczonym na informację o tzw. sumie wekslowej (czyli wysokości zadłużenia).

Jeśli adresat weksla (czyli wierzyciel) zdecyduje się na jego użycie (np. gdy dłużnik nie spełni warunków umowy), to samodzielnie uzupełnia brakujące informacje, a następnie na podstawie takiego dokumentu wszczyna postępowanie sądowe, a ostatecznie egzekucyjne.

Weksel in blanco jest jednym ze sposobów zabezpieczania wierzytelności. Z tego względu wykorzystywany jest głównie przy zaciąganiu różnego rodzaju zobowiązań, np. kredytów, pożyczek czy przy podpisywaniu niektórych umów. Wierzycielom umożliwia przyspieszenie i ograniczenie kosztów egzekucji zabezpieczonej wierzytelności. Z kolei osobom, które potrzebują pieniędzy umożliwia szybkie zdobycie niezbędnych środków, nawet przy niewielkiej zdolności kredytowej.

Co powinno znaleźć się w wekslu?

Aby weksel był ważny, powinien zostać sporządzony na piśmie, zawierać polecenie zapłaty określonej sumy pieniężnej (sumy wekslowej) oraz słowo „weksel” umieszczone w samym tekście dokumentu – w języku, w jakim wystawiono dokument. Musi zostać także podpisany przez wystawcę. Powinien również zawierać następujące pola:

  • termin i miejsce płatności,
  • datę i miejsce wystawienia weksla,
  • dane osoby zobowiązanej do spłaty sumy wekslowej,
  • dane osoby, na rzecz której ma zostać dokonana spłata.

W przypadku weksla in blanco, nie wszystkie pola muszą być jednak wypełnione. Taki dokument wydawany jest zwykle z pustym miejscem przeznaczonym na informację o sumie wekslowej. W razie niespłacania zobowiązania przez dłużnika, wierzyciel ma prawo wpisać w miejsce sumy wekslowej odpowiednią kwotę zadłużenia – wraz z odsetkami.

Deklaracja wekslowa – co to takiego?

Do weksla in blanco powinna zostać dołączona tzw. deklaracja wekslowa. Dokument ten powinien w jasny sposób precyzować, w jaki sposób i przy zajściu jakich okoliczności weksel może zostać uzupełniony, w szczególności, które brakujące elementy weksla mogą zostać do niego później dopisane.

Jest to dość istotny dokument, który chroni dłużników przed nieuczciwością wierzycieli. Dlaczego? Ze względu na to, że w wekslu in blanco na ogół nie podaje się kwoty zadłużenia, to wierzyciel może w zasadzie wpisać w nim dowolną kwotę i domagać się jej spłaty – deklaracja wekslowa mu to uniemożliwia.

Czy pożyczki pod weksel in blanco są bezpieczne?

Choć dla wierzycieli weksle in blanco mają wiele zalet i stanowią dobry sposób zabezpieczenia wierzytelności, to dla dłużników mogą być przyczyną wielu problemów. Dlaczego? Weksle stanowią spore ryzyko m.in. z tego względu, że wierzyciel może przenieść przysługujące mu z weksla prawa na inną osobę.

Fachowo nazywa się “puszczeniem weksla w obieg” lub “indosowaniem weksla”. Dlaczego miałby to być groźne?

  • Jako, że weksel in blanco nie musi mieć podanej kwoty zadłużenia, to wierzyciel może wypełnić go na zawyżoną kwotę i „puścić weksel w obieg”, a nowy właściciel może zgodnie z prawem żądać w sądzie zapłaty tej kwoty.
  • W skrajnych przypadkach, dłużnik może zostać nawet zmuszony do zapłaty nieistniejących długów, np. w sytuacji, gdy umowa, którą zabezpieczał weksel została już wykonana (np. zabezpieczał pożyczkę, która została spłacona), ale nieuczciwy wierzyciel puścił weksel w obieg.

Nowy właściciel także w tej sytuacji może domagać się spłaty długu. Dlaczego? Ponieważ weksel in blanco nie traci ważności, gdy wygasa zobowiązanie, które zabezpiecza – pomimo spłaty długu nadal jest więc ważny. Co prawda można się przed tym bronić w sądzie, ale trzeba udowodnić, że nowy wierzyciel nabywając weksel działał świadomie na szkodę dłużnika, co może być trudne, a nawet niemożliwe.

Aby zminimalizować ryzyko, należy wypełnić jak najwięcej elementów weksla oraz zawrzeć w nim kilka podpunktów.

  • Przede wszystkim powinno się w nim znaleźć oznaczenie „nie na zlecenie”. Dzięki temu dokument nie będzie mógł zostać przeniesiony na inną osobę. Warto także dopisać do weksla adnotację o spisanej deklaracji wekslowej.Nowy właściciel weksla będzie musiał się z nią zapoznać, inaczej dopuści się rażącego niedbalstwa, a to z kolei ułatwi nam obronę przed spłatą nieistniejącego lub zawyżonego długu.
  • Co do deklaracji, to powinna być jak najbardziej szczegółowa, sporządzona w dwóch egzemplarzach (po jednej dla każdej strony umowy) i podpisana zarówno przez wystawcę, jak i adresata.

Podsumowując, pożyczki pod weksel in blanco stanowią spore ryzyko dla osób, które zdecydowały się je zaciągnąć. Prawo wekslowe nie zapewnia bowiem odpowiedniego bezpieczeństwa wystawcy takiego weksla. Najlepiej w ogóle nie podpisywać takich dokumentów, jeśli jednak jest to konieczne, to należy zadbać, aby zarówno weksel, jak i deklaracja wekslowa zawierały wszystkie niezbędne zapisy.(mcz)

PORÓWNAJ KREDYTY
Oceń artykuł
4.9

Komentarze:

Subscribe
Powiadom o
guest

0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments