Założenie przedsiębiorstwa i rozpoczęcie jego działalności mogą wiązać się ze znacznymi wydatkami. Początkujący przedsiębiorcy mogą finansować wydatki kredytem, ale bezpośrednio po otwarciu firmy jest on bardzo trudny do uzyskania. Dlatego podpowiadamy, gdzie szukać kredytu na start działalności i jak go uzyskać.
- Jak działa kredyt na start działalności?
- Jakie są rodzaje kredytów na start działalności?
- Kto może wnioskować o kredyt na start działalności?
- Co można sfinansować kredytem na start działalności?
- Jakie warunki trzeba spełnić, żeby dostać kredyt na start działalności?
- Jakie dokumenty potrzebne są do kredytu na start działalności?
- Które banki oferują kredyty na start działalności?
- Czy możliwy jest kredyt na start działalności z dofinansowaniem?
- Kredyt osobisty na start działalności?
- Czy można zaciągnąć kredyt na start działalności bez biznesplanu?
- Czy warto skorzystać z kredytu na start działalności?
- Warto wiedzieć
Nowo otwarta firma ma zerową zdolność kredytową. Nie można ocenić wysokości jej wpływów, które dopiero się pojawią. Także wydatki pozostają w sferze przypuszczeń i planów. Mimo to co roku kilkaset firm powstaje w oparciu o kredyty dla nowych przedsiębiorstw.
Jak działa kredyt na start działalności?
Kredyt na start działalności oznacza bankową pożyczkę udzieloną przedsiębiorstwu w momencie jego powstania. Jest to rodzaj kredytu inwestycyjnego zaciągniętego w celu sfinansowania wydatków niezbędnych do faktycznego rozpoczęcia działalności.
Ponieważ nowo powstająca firma nie posiada żadnej historii kredytowej, a jej zdolność do spłaty zobowiązań nie jest znana, kredyt na start działalności jest wyjątkowo ryzykowny. Dlatego udzielany jest albo w ramach pomocy państwowej/unijnej, albo za osobistym poręczeniem właściciela firmy. W tym drugim wypadku właściciel musi mieć odpowiednią zdolność kredytową.
Starając się o kredyt na start działalności, należy przedstawić dodatkowy dokument – tak zwany biznesplan. Przedsiębiorca określa w nim swoją pozycję rynkową, potrzeby klientów, które zamierza zaspokoić, swój plan na osiągnięcie konkurencyjności i uzyskanie przychodów.
Kredyty na start działalności udzielane są na okres od kilkunastu miesięcy do 7 lat. Pożyczyć można stosunkowo niewielką kwotę. Banki komercyjne są gotowe pożyczyć 30 000 – 50 000 zł, natomiast dofinansowany kredyt z Banku Gospodarstwa Krajowego może wynieść do 120 000 zł.
Kredyty na start spłacane są w ratach równych. Przedsiębiorca co miesiąc spłaca kolejne raty. Może skorzystać z karencji w spłacie kredytu, jeśli umowa kredytowa ją przewiduje.
Jakie są rodzaje kredytów na start działalności?
Kredyt na start działalności zawsze będzie rodzajem kredytu inwestycyjnego. Potencjalnie mogłoby istnieć wiele typów takich kredytów, ale w praktyce (w Polsce) występują jedynie dwa:
- Komercyjny kredyt na rozpoczęcie działalności – Kredyt udzielany przez bank nie działający w porozumieniu z żadną państwową, ani unijną instytucją. Taki kredyt jest standardowych kredytem inwestycyjnym spłacanym w ratach. Różnica pomiędzy nim, a innymi kredytami firmowymi polega na tym, że właściciel firmy musi zaoferować odpowiednie zabezpieczenie kredytu jako osoba fizyczna. Ponieważ osoba prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą, a także wspólnicy niektórych spółek odpowiadają za zobowiązania firmy, nie jest to różnica szczególnie duża. Przedsiębiorca nie może dowolnie dysponować środkami z kredytu – musi przedstawić faktury i dowody poniesionych kosztów.
- Kredyt na start działalności w ramach pomocy państwowej – Taki kredyt udzielany jest wprawdzie przez bank, ale w ramach pomocy państwowej. Wlicza się do limitu pomocy państwowej “de minimis”. Kredyt na rozpoczęcie działalności może być przyznany na bardzo korzystnych warunkach, z jedynie symbolicznym oprocentowaniem. Istnieją ścisłe zasady dotyczące tego na co można wydać środki z takiego kredytu. Niewłaściwe wydatkowanie może grozić koniecznością natychmiastowej spłaty całości kredytu.
Kredyty na start działalności to unikalne produkty bankowe. Trzeba pamiętać, że możliwości zaciągnięcia takiego zobowiązania są bardzo ograniczone, a przedsiębiorca musi spełnić szereg dodatkowych warunków.
W ofercie kredytów na start brak rozwiązań takich jak kredyt obrotowy i odnawialny. Wnioskować o nie można dopiero po tym jak firma działa przez kilka-kilkanaście miesięcy (zależnie od banku). Szerszy wybór kredytów tego typu mają dopiero przedsiębiorstwa, które zamknęły pełny rok działalności i nie zalegają z podatkami.
Kto może wnioskować o kredyt na start działalności?
O kredyt na start działalności może starać się właściciel (lub wspólnicy) przedsiębiorstwa, które dopiero zostaje założone. W przypadku kredytów udzielanych w ramach pomocy państwowej, założyciel firmy musi przed założeniem firmy należeć do jednej z grup:
- bezrobotni,
- absolwenci uczelni wyższych/szkół, którzy ukończyli je w ciągu ostatnich 4 lat,
- studenci ostatniego roku studiów wyższych (do 35 roku życia),
- opiekunowie osób niepełnosprawnych.
W praktyce wymagania wykluczają pracowników etatowych, którzy chcieliby założyć własną działalność gospodarczą. Skonstruowanie w ten sposób przepisów utrudnia uzyskanie kredytu na start osobom mającym teoretycznie największe szanse na powodzenie, a preferuje takie, dla których bezpieczniej byłoby poszukać zatrudnienia niż zakładać własną firmę.
Oprócz programu ogólnokrajowego pojawiają się także regionalne oferty kredytowe dla nowych przedsiębiorstw. Mogą one mieć inne wymagania. Trzeba ich jednak szukać na stronach urzędów wojewódzkich i pamiętać, że liczba osób, które mogą z nich skorzystać w danym roku jest przeważnie ograniczona.
Starając się o kredyt komercyjny, nie trzeba spełniać takich wymagań. Wystarczy być przedsiębiorcą. Jeśli dany bank udziela kredytów firmom od 1 dnia działalności, to ma też dla nich ofertę, jeśli istnieją 1-11 miesięcy. Nie ma więc powodu, by śpieszyć się z kredytem, jeśli nie jest niezbędny na samym początku.
Warto pamiętać, że spółki utworzone przez osoby prawne (spółki-matki, samorządy, NGOsy) nie mogą korzystać z kredytów na start. Za to przeważnie organizacja-matka może zaciągnąć swoje kredyty na założenie dodatkowej spółki.
Co można sfinansować kredytem na start działalności?
Kredytem na start działalności można sfinansować jednorazowe wydatki inwestycyjne, które umożliwią działanie firmy. Dobre przykłady to:
- wyposażenie sklepu, biura, zakładu przemysłowego,
- sprzęt elektroniczny, w tym telefony i komputery,
- licencje, prawa autorskie, oprogramowanie,
- meble biurowe,
- remont/wykończenie lokalu komercyjnego,
- pozwolenia, koncesje,
- zakup towarów handlowych,
- półprodukty i surowce do produkcji.
Lista nie jest zamknięta i każdy jednorazowy wydatek niezbędny dla prowadzenia działalności jest właściwym wykorzystaniem kredytu udzielonego w ramach pomocy państwowej.
Nie można natomiast sfinansować nim wydatków ciągłych i cyklicznych, np.:
- wynagrodzeń pracowników,
- ZUSu, podatków,
- subskrypcji,
- opłat za gaz, wodę, elektryczność, internet
- czynszu i opłat za dzierżawę
- kosztów leasingu i spłaty innych kredytów.
Wszystkie te obostrzenia dotyczą oczywiście kredytu udzielonego w ramach pomocy państwowej. W przypadku kredytu bankowego udzielonego na start działalności, zasady wydatkowania środków powinny być określone w umowie kredytowej. Prawdopodobnie będzie ich dotyczył odrębny załącznik do umowy.
Przykład:
Pan Zenon zakłada zakład fryzjerski, w którym będzie też sprzedawał artykuły do pielęgnacji włosów. Zaciąga kredyt dofinansowany na 40 000 zł. Kupuje wyposażenie za 10 000 zł, odnawia wynajęty lokal za 15 000 zł, zamawia reklamę za 5000 zł, kupuje ekologiczne kosmetyki do włosów za 6000 zł i laptopa za 4000 zł. Na wszystkie zakupy bierze faktury, by udowodnić na co wydał środki z kredytu. Dokumenty te przedstawi na wypadek kontroli.
W żadnym wypadku nie można finansować kredytem przeznaczonym na start działalności wydatków prywatnych. Grozi to koniecznością natychmiastowej spłaty całości kredytu, utratą wiarygodności kredytowej i prawa do korzystania z pomocy państwowej dla przedsiębiorstw. W żadnym wypadku nie jest to opłacalne.
Jakie warunki trzeba spełnić, żeby dostać kredyt na start działalności?
Każdy bank ma prawo indywidualnie ustalić warunki kredytu na start, jeśli taki oferuje. Odpowiednie informacje można znaleźć na stronach mBanku, BNP Paribas i Nest Banku. Inne banki komercyjne nie oferują aktualnie kredytów dla nowo otwartych firm (stan na 26.10.2022 r.).
Bardziej istotne wydają się warunki otrzymania dofinansowania kredytu z Banku Gospodarstwa Krajowego. Taki kredyt jest faktycznym wsparciem dla przedsiębiorcy. Uzyskanie go wiąże się jednak z kilkoma wymaganiami:
- Przedsiębiorca nie mógł wykorzystać wcześniej limitu pomocy “de minimis”.
- W momencie założenia firmy, właściciel musiał być bezrobotnym, absolwentem uczelni (do 4 lat po ukończeniu), studentem ostatniego roku lub opiekunem osoby niepełnosprawnej.
- Należy prawidłowo wypełnić wniosek dostępny na stronie BGK.
- Do wniosku należy dołączyć biznesplan.
- Kredytobiorca musi być osobą uprawnioną do korzystania z pomocy państwowej, co jest wykluczone w przypadku zalegania z podatkami i opłatami skarbowymi.
Działalność można otworzyć już po otrzymaniu pozytywnej decyzji o przyznaniu kredytu. Decyzja taka jest warunkowa i umowę kredytową podpisuje się już po założeniu firmy. W praktyce decyzja o przyznaniu kredytu jest uznaniowa i nawet spełniając wszystkie warunki nie można być pewnym wyniku starań.
Jakie dokumenty potrzebne są do kredytu na start działalności?
By uzyskać kredyt na start działalności potrzebne są jedynie podstawowe dokumenty:
- Dowód tożsamości właściciela/wspólników,
- Umowa spółki (kopia) w przypadku spółek,
- Wypis z CEiDG (może nie być konieczny, pracownik banku sprawdzi to w ciągu minuty),
- Biznesplan,
- Zaświadczenie o niezaleganiu z podatkami,
- Dokumenty potwierdzające zdolność kredytową i wartość zabezpieczenia kredytu (w przypadku kredytów komercyjnych).
Wymagania formalne nie są szczególnie trudne do spełnienia. Zarówno banki komercyjne jak i BGK udzielają szczegółowej pomocy zainteresowanym. Starając się o kredyt na start działalności, warto skontaktować się z danym bankiem i pobrać wzory dokumentów, które będzie trzeba dostarczyć. Uniknięcie pomyłek przyspiesza cały proces i zwiększa prawdopodobieństwo uzyskania finansowania.
Które banki oferują kredyty na start działalności?
Szukając ofert kredytowych dla nowych przedsiębiorstw, możemy zauważyć, że jest ich bardzo niewiele. W praktyce jedynie mBank oferuje kredyt dla firm od pierwszego dnia działalności i nie stawia przed właścicielem dodatkowych wymagań oprócz ustanowienia zabezpieczenia.
Jest to o tyle dziwne, że za zobowiązania firmy tak czy inaczej odpowiada właściciel, więc przy odpowiednio skonstruowanej umowie każdy bank mógłby zaoferować kredyt na start. Pozostałe banki komercyjne nie oferują jednak kredytów na start, lub mają je zarezerwowane jedynie dla wąskiej grupy odbiorców.
BNP Paribas wypełnia ważną rynkową lukę, o której wspomnieliśmy omawiając warunki otrzymania kredytu dofinansowanego. Oferta kredytu na start w tym banku przeznaczona jest wyłącznie dla osób, które bezpośrednio przed otworzeniem firmy pracowały w danej branży, zwłaszcza w wolnych zawodach.
Trzecim bankiem gotowym pożyczyć pieniądze na start jest Nest Bank, który ogranicza swoją ofertę wyłącznie do osób, które przejęły rodzinny biznes, jednocześnie zakładając własną działalność gospodarczą. Nowa firma musi więc być oparta na starym biznesie.
Oprócz banków także niektóre firmy pożyczkowe oferują pożyczki na start dla firm. Trzeba jednak pamiętać, że takie produkty są stosunkowo drogie i ryzykowne. Nie mając innej możliwości lepiej jest finansować start działalności kredytem zaciągniętym we własnym imieniu niż pożyczką pozabankową.
Czy możliwy jest kredyt na start działalności z dofinansowaniem?
Kredyty na start działalności mogą być udzielane w ramach pomocy państwowej. Przede wszystkim warto zapoznać się z rządowym programem Pierwszy Biznes – Wsparcie na Starcie.
Po ostatnich zmianach jest to najtańszy kredyt dostępny dla przedsiębiorcy, ponieważ jego oprocentowanie wynosi 0%. Ponadto w razie kłopotów finansowych, przedsiębiorca może ubiegać się o karencję w spłacie kredytu (nawet do 12 miesięcy przerwy w spłacie). W naprawdę wyjątkowych sytuacjach kredyt może zostać umorzony.
Pożyczyć można nawet 120 000 zł. Dla małej firmy kredyt z programu Wsparcie na Starcie jest bardzo rozsądnym sposobem finansowania. Łączy bardzo niski koszt z niskim ryzykiem co jest unikalne w przypadku produktów bankowych.
Kredytów na start udziela Bank Gospodarstwa Krajowego. Spłatę można rozłożyć na maksymalnie 84 miesiące (7 lat).
Alternatywnym źródłem finansowania może być pożyczka udzielana w ramach dofinansowania z Urzędu Pracy. Pozwala ona uzyskać maksymalnie 6-krotność średniego wynagrodzenia brutto, więc ponad 30 000 zł. Jej najlepszą cechą jest brak konieczności zwrócenia pożyczonej kwoty, pod warunkiem spełnienia wymogów dotyczących dotacji. Wspominamy o tym programie tutaj, ponieważ nawet w przypadku niespełnienia warunków umarzających zobowiązanie, jest to stosunkowo atrakcyjna pożyczka.
W przypadku obu programów dofinansowanie polega na tym, że przedsiębiorca-kredytobiorca płaci odsetki wielokrotnie niższe niż w przypadku kredytu komercyjnego. Może nawet otrzymać kredyt oprocentowany na 0%, co w porównaniu do 10-15% oprocentowania kredytów komercyjnych jest bardzo atrakcyjne.
Kredyt osobisty na start działalności?
W momencie otwarcia firmy, jej właściciel-założyciel ma znacznie lepszą zdolność kredytową niż ona sama. Będzie tak jeszcze prawdopodobnie przez przynajmniej pierwsze 12 miesięcy działalności. Dlatego wiele osób decyduje się założyć firmę za pieniądze z kredytu konsumenckiego.
Zalety takiego rozwiązania to:
- Korzystanie z osobistej zdolności kredytowej zamiast firmowej, która wynosi 0.
- Możliwość zaciągnięcia kredytu w dowolnym momencie.
- Dowolność wydatkowania środków.
- Szeroka oferta produktów kredytowych, w tym dostępnych na promocyjnych warunkach.
Wadami tego rozwiązania są natomiast:
- Koszty kredytu (tańszy niż dofinansowany na pewno nie będzie).
- Brak możliwości wpisania odsetek od kredytu w koszty prowadzenia działalności gospodarczej.
- Drenowanie osobistej zdolności kredytowej.
Czy można zaciągnąć kredyt na start działalności bez biznesplanu?
Bez biznesplanu nie można zaciągnąć kredytów inwestycyjnych, w więc także przeznaczonych na start działalności. Trudność tę można obejść zaciągając kredyt we własnym imieniu jako osoba fizyczna i przeznaczając go na rozbudowę swojej firmy.
Mimo iż z metody tej korzysta część zainteresowanych, polecamy jednak przygotować biznesplan przed rozpoczęciem działalności. Nie tylko ułatwi on uzyskanie kredytów na start i dotacji, ale też może pomóc samemu właścicielowi w prawidłowej ocenie szans powodzenia przedsięwzięcia. Biznesplan jest podstawą uzyskania:
- Kredytów dofinansowanych z BGK.
- Pożyczki na utworzenie miejsca pracy z Urzędu Pracy.
- Wspomnianych w artykule kredytów w bankach komercyjnych na start działalności.
- Kredytów inwestycyjnych na późniejszym etapie działalności.
- Kredytów konsolidacyjnych.
Biznesplan można przygotować samodzielnie, ale w bardziej skomplikowanych przypadkach warto zwrócić się o pomoc do specjalisty i skonsultować całość z doradcą podatkowym oraz radcą prawnym.
Czy warto skorzystać z kredytu na start działalności?
Żeby odpowiedzieć sobie na to pytanie, warto zadać dwa pytania pomocnicze. Czy potrzebujesz dodatkowego finansowania zaczynając działalność? Czy możesz uzyskać kredyt na start bez szkody dla swojego biznesu? Jeśli na oba odpowiesz pozytywnie, to kredyt na start działalności jest dobrym rozwiązaniem, z którego warto skorzystać.
Zwłaszcza kredyt dofinansowany jest bardzo tanim produktem finansowym, który może ułatwić działalność przy bardzo ograniczonym ryzyku. Jeśli jednak musisz z powodu starania się o niego zostać bezrobotnym to niekoniecznie okaże się optymalnym rozwiązaniem.
Kredyty komercyjne na start działalności to rozsądne rozwiązanie, jeśli zainwestowane środki przyniosą Ci zwrot znacznie przekraczający koszty odsetek i spłaty rat. W wielu wypadkach lepiej zebrać własne środki niż zaczynać od kredytu. Dlatego decyzja o zaciągnięciu kredytu na start powinna wynikać z precyzyjnych obliczeń, a nie nagłego impulsu.
Warto wiedzieć
- Są dwa rodzaje kredytów na start działalności — dofinansowany (w BGK) i komercyjny (w kilku bankach).
- Standardowych kredytów dla firm nie można uzyskać w ciągu pierwszych 6 miesięcy działalności.
- Przed zaciągnięciem kredytów na start warto skonsultować się z doradcą podatkowym lub księgowym.
- Crowdfunding jest niezłą alternatywą dla kredytu na start działalności.
- Biznesplan nie musi być przygotowany przez specjalistę, ale warto wykonać go starannie.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Jak uzyskać kredyt na rozpoczęcie działalności gospodarczej?
Kredyt na rozpoczęcie działalności można uzyskać spełniając wymagania stawiane uczestnikom programu Wsparcie na Starcie w przypadku kredytów dofinansowanych lub udowadniając, że będzie się w stanie go spłacić (mBank, Nest Bank, BNP Paribas).
Po jakim czasie od założenia firmy mogę wziąć kredyt?
Jeśli nie korzystasz z kredytu na start, to prawdopodobnie pierwsze niewielkie zobowiązania będziesz w stanie zaciągnąć po 6 miesiącach działalności. Po pełnym roku działania firmy uzyska ona właściwą zdolność kredytową.
Czy nowa firma może dostać kredyt?
Nowa firma może dostać kredyt komercyjny jedynie w kilku bankach i po spełnieniu dodatkowych warunków. Sposobem na obejście tej trudności jest skorzystanie z kredytów dofinansowanych dostępnych w Banku Gospodarstwa Krajowego.
Czy trudno jest dostać kredyt na firmę?
To zależy od kondycji finansowej firmy i okresu, przez jaki ona działa. Wypłacalna firma działająca przynajmniej 12 miesięcy nie powinna mieć problemów z zaciąganiem kredytów. Trudności mogą mieć przedsiębiorstwa nowe lub silnie zadłużone.
Co sprawdza bank przy kredycie firmowym?
Bank sprawdza dochody firmy, jej zobowiązania finansowe (kredyty, leasingi), zaległości podatkowe i dotychczasową historię kredytową. W przypadku kredytów inwestycyjnych w tym kredytów na rozpoczęcie działalności potrzebny jest także biznesplan.
Czy opłaca się brać kredyt na firmę?
Zaczynanie działalności od zaciągnięcia kredytu jest ryzykownym posunięciem, ale jeśli jest to kredyt dofinansowany ryzyko to zostaje znacznie ograniczone.
Na co można wydać pieniądze z kredytu na firmę?
W zależności od rodzaju kredytu tylko na cele inwestycyjne bądź na dowolne firmowe wydatki.
