Planujesz wziąć szybką pożyczkę, już nawet wypełniłeś wniosek, ale przed jego wysłaniem naszły Cię wątpliwości. Co jeśli to „firma-krzak”? A może to jacyś oszuści albo naciągacze? Skąd mamy mieć pewność, że dana firma działa legalnie i zgodnie z polskim prawem? Możemy sprawdzić, czy nie znajduje się ona na liście ostrzeżeń publicznych KNF.
- Czym jest KNF?
- Czym jest lista ostrzeżeń publicznych KNF?
- Jakie są cele i założenia czarnej listy KNF?
- Kto trafia na listę ostrzeżeń publicznych?
- Skąd KNF bierze informacje, czyli źródła ostrzeżeń
- Powody ostrzeżeń, czyli za co trafia się na czarną listę KNF?
- Jak sprawdzić, czy dana firma znajduje się na liście ostrzeżeń KNF?
- W jakich sytuacjach dany podmiot może zostać usunięty z czarnej listy KNF?
- Jakie korzyści dla pożyczkobiorców daje lista ostrzeżeń KNF?
- Sprawdzaj listę ostrzeżeń publicznych i porównuj oferty
- Czujność nie zaszkodzi
Czym jest owa lista? To spis przygotowywany i aktualizowany przez Komisję Nadzoru Finansowego. Znajdują się w nim firmy i podmioty, wobec których toczy się postępowanie w prokuraturze lub sądzie. Można więc sprawdzić, czy interesujący nas pożyczkodawca znajduje się na takiej liście – jeśli nie, to możemy z dużym prawdopodobieństwem stwierdzić, że jest to firma działająca uczciwie i legalnie. Oprócz nazwy podmiotu wpisanego na listę KNF, znajdziemy tam również informacje o prowadzonym wobec niego postępowaniu, instytucji składającej zawiadomienie o przestępstwie, właściwej prokuraturze oraz etapie, na jakim sprawa aktualnie się znajduje.
Czym jest KNF?
Wydaje się, że w pierwszej kolejności warto przypomnieć podstawowe informacje o Komisji Nadzoru Finansowego jako podmiocie, który prowadzi opisywaną listę ostrzeżeń publicznych. KNF to centralny urząd administracji państwowej, który podlega bezpośrednio premierowi. Komisja Nadzoru Finansowego funkcjonuje od 2006 r. Wcześniej obecne zadania KNF-u wykonywały inne urzędy – Komisja Nadzoru Bankowego, Komisja Papierów Wartościowych i Giełd oraz Komisja Nadzoru Ubezpieczeń i Funduszy Emerytalnych. Zadaniem KNF jest przede wszystkim nadzór nad sektorem bankowym, sektorem ubezpieczeniowym, sektorem emerytalnym oraz rynkiem kapitałowym.
Warto również wspomnieć, że Komisja Nadzoru Finansowego czuwa nad działalnością spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych (SKOK-ów), instytucji płatniczych, biur usług płatniczych oraz instytucji pieniądza elektronicznego. Na wskutek zmian w przepisach, KNF zyskał pewne uprawnienia także w stosunku do firm pozabankowych (instytucji pożyczkowych). Opisywany urząd prowadzi między innymi specjalną ewidencję pożyczkodawców (rejestr instytucji pożyczkowych). KNF przed wpisem spółki pożyczkowej do wspomnianej ewidencji sprawdza, czy dana firma spełnia ustawowe wymagania (związane np. z wysokością kapitału oraz formą prawną). Komisja Nadzoru Finansowego może również umieścić informacje o firmach pożyczkowych na swojej liście ostrzeżeń publicznych jeśli jednocześnie prowadzą one nielegalną działalność w obszarze bezpośrednio nadzorowanym przez KNF.
Czym jest lista ostrzeżeń publicznych KNF?
Lista ostrzeżeń publicznych KNF (zwana potocznie czarną listą KNF) to specjalny publiczny rejestr funkcjonujący na podstawie ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym. Wspomniany akt prawny zobowiązuje KNF do podawania informacji o złożeniu zawiadomienia dotyczącego niektórych przestępstw finansowych. Jeżeli takie zawiadomienie złoży inna instytucja lub osoba, to prokurator przekazuje odpowiednie informacje do KNF-u (w celu ewentualnego zaktualizowania listy ostrzeżeń publicznych). Taka sama zasada dotyczy również postępowań przygotowawczych prowadzonych przez prokuraturę z urzędu. Jeżeli Komisja Nadzoru Finansowego nie poinformowała prokuratury o podejrzeniu popełnienia przestępstwa przez daną firmę, to informacje dotyczące postępowania znajdą się na liście ostrzeżeń publicznych, o ile Przewodniczący KNF złoży wniosek o przyznanie mu uprawnień pokrzywdzonego.
Jakie są cele i założenia czarnej listy KNF?
Na czarnej liście KNF (liście ostrzeżeń publicznych) nie znajdziemy informacji o wszystkich rodzajach przestępstw związanych z rynkiem finansowym. Mogą się tam również nie znaleźć informacje dotyczące spraw, w których to nie KNF składał zawiadomienie o przestępstwie. Tym niemniej, opisywana lista jest bardzo użytecznym narzędziem, które informuje o działaniach nierzetelnych firm należących do branży finansowej. Wynika to z dwóch kwestii. Po pierwsze, lista ostrzeżeń publicznych jest w każdym momencie i za darmo dostępna na stronie internetowej KNF-u. Po drugie, krajowe media zawsze informują o każdym kolejnym przypadku wpisania jakiejś firmy na czarną listę KNF.
Kto trafia na listę ostrzeżeń publicznych?
Komisja Nadzoru Finansowego kontroluje m.in. działalność banków, instytucji inwestycyjnych oraz zakładów ubezpieczeniowych. Od pewnego czasu, posiada ona również pewien wpływ na działalność firm pozabankowych (poprzez rejestr instytucji pożyczkowych). KNF ma prawo prowadzić kontrolę i postępowanie wyjaśniające w odniesieniu do podmiotów działających na rynkach, które podlegają nadzorowi tej instytucji. Przykład to rynek bankowy, ubezpieczeniowy oraz inwestycyjny. Warto pamiętać, że Komisja Nadzoru Finansowego na bieżąco nie kontroluje działalności firm pożyczkowych (tzn. już po wpisaniu ich do urzędowej ewidencji). Jeżeli stwierdzimy, że jedna z takich spółek pożycza pieniądze bez wymaganego wpisu do rejestru instytucji pożyczkowych, to trzeba bezpośrednio informować Policję lub prokuraturę.
Można powiedzieć, że na listę ostrzeżeń publicznych trafiają podmioty z części rynku nadzorowanej przez KNF, które prawdopodobnie prowadziły działalność w sposób niezgodny z polskim prawem i działały na szkodę konsumentów. W spisie takich firm znajdziemy spółki oraz osoby prowadzące działalność gospodarczą, które są podejrzane głównie o świadczenie usług bez wymaganej zgody instytucji państwowych.
Skąd KNF bierze informacje, czyli źródła ostrzeżeń
Komisja Nadzoru Finansowego analizuje wszystkie zgłoszenia wskazujące na możliwość popełnienia przestępstwa – zarówno od samych pokrzywdzonych, osób prywatnych, firm oraz instytucji, a nawet mediów, samych dziennikarzy. Przeprowadza postępowanie we własnym zakresie i w razie ewidentnych poszlak – zgłasza sprawę do prokuratury. Pod uwagę brane są wszystkie zgłoszenia otrzymywane przez Urząd komisji Nadzoru Finansowego, jak również sygnały zgłaszane policji, Urzędowi Ochrony Konkurencji i Konsumentów czy KRS-owi.
Powody ostrzeżeń, czyli za co trafia się na czarną listę KNF?
Lista ostrzeżeń publicznych uwzględnia osoby prywatne, firmy i inne podmioty podlegające nadzorowi KNF-u, które złamały konkretne przepisy. W maju 2020 r. na czarnej liście znajdowały się firmy, co do których istnieją podejrzenia dotyczące popełnienia następujących przestępstw:
- wykonywanie czynności bankowych, a w szczególności przyjmowanie wkładów pieniężnych i późniejsze obciążanie ich ryzykiem przez firmę nie posiadającą zezwolenia KNF
- prowadzenie działalności dotyczącej obrotu instrumentami finansowymi bez wymaganego zezwolenia lub upoważnienia
- wykonywanie działalności bez wpisu do rejestru agentów firm inwestycyjnych
- prowadzenie funduszy inwestycyjnych i obrót ich jednostkami bez zezwolenia
- dokonanie oferty publicznej papierów wartościowych lub emisji obligacji bez spełnienia ustawowych wymagań
- prowadzenie giełd towarowych bez zezwolenia
- wykonywanie czynności ubezpieczeniowych lub reasekuracyjnych bez zezwolenia
- wykonywanie pośrednictwa ubezpieczeniowego bez wymaganych formalności
- nieuprawniona działalność związana ze świadczeniem usług płatniczych lub wydawaniem pieniądza elektronicznego
Powyżej nie znajdziemy nieuczciwych zachowań, które są bezpośrednio powiązane z udzielaniem pożyczek pozabankowych. Warto jednak zwrócić uwagę, że niektórzy nierzetelni pożyczkodawcy mogą np. przyjmować depozyty bez licencji bankowej w celu finansowania swojej działalności.
Sprawdź listę ostrzeżeń publicznych KNF
Jak sprawdzić, czy dana firma znajduje się na liście ostrzeżeń KNF?
Sprawdzenie listy ostrzeżeń KNF-u jest w praktyce bardzo proste. Wystarczy wejść na odpowiednią podstronę witryny prowadzonej przez Komisję Nadzoru Finansowego. W naszym tekście podajemy link do strony zawierającej czarną listę KNF (sprawdź listę ostrzeżeń publicznych KNF). Wspomniana lista jest niestety bardzo długa. Warto zatem przy pomocy funkcji wyszukiwania w przeglądarce sprawdzić, czy w wykazie znajduje się interesująca nas firma. Podczas wizyty na stronie Komisji Nadzoru Finansowego, można również przejrzeć listę zarejestrowanych firm pożyczkowych (sprawdź rejestr instytucji pożyczkowych KNF). Ta druga ewidencja nie gwarantuje, że dany pożyczkodawca jest uczciwy, ale jednak udowadnia, że w dniu rejestracji spełnił on wymogi ustalone przez ustawę.
W jakich sytuacjach dany podmiot może zostać usunięty z czarnej listy KNF?
Przepisy nakazują KNF-owi regularne aktualizowanie informacji znajdujących się na liście ostrzeżeń publicznych. Wspomniany urząd musi informować o prawomocnej odmowie wszczęcia postępowania przygotowawczego lub o prawomocnym umorzeniu postępowania przygotowawczego przez prokuratora. Jeżeli został wniesiony akt oskarżenia, to na czarnej liście KNF-u muszą się pojawić informacje o prawomocnym wyroku sądu.
Komisja Nadzoru Finansowego powinna na wniosek podmiotu podejrzewanego o niewłaściwe praktyki usunąć z listy wzmianki na jego temat jeśli miała miejsce jedna z wymienionych sytuacji: prawomocna odmowa wszczęcia postępowania przygotowawczego przez prokuratura, prawomocne umorzenie postępowania przygotowawczego albo wydanie przez sąd prawomocnego orzeczenia, które zakończyło postępowanie karne i było inne niż wyrok skazujący oraz wyrok warunkowo umarzający postępowanie karne. Warto również wspomnieć, że wzmianki o nieuczciwych podmiotach finansowych po 10 latach od ich publikacji na czarnej liście zostają obowiązkowo usunięte.
Jakie korzyści dla pożyczkobiorców daje lista ostrzeżeń KNF?
Tak jak już wyjaśniliśmy, lista ostrzeżeń publicznych Komisji Nadzoru Finansowego nie jest bezpośrednio powiązana z działalnością pożyczkową. Tym niemniej, daje ona możliwość łatwego zidentyfikowania firm, które oprócz pożyczania pieniędzy zajmują się np. nielegalnym przyjmowaniem depozytów lub oferowaniem instrumentów finansowych. Jeżeli interesujący nas pożyczkodawca ma taki sam adres siedziby albo tego samego właściciela, jak firma z czarnej listy KNF, to na pewno nie warto wybierać jego usług.
Sprawdzaj listę ostrzeżeń publicznych i porównuj oferty
Warto sprawdzić listę ostrzeżeń publicznych KNF, zanim podejmie się decyzję o wzięciu pożyczki, czy też zainwestowaniu swoich pieniędzy w jakiś mało znany fundusz lub projekt. Zalecamy także sprawdzenie ewidencji firm pożyczkowych (rejestru instytucji pożyczkowych KNF). Dzięki temu zminimalizujemy ryzyko trafienia na oszustów i naciągaczy. Warto też brać pod uwagę jedynie sprawdzone oferty – a takie znajdują się w naszym rankingu szybkich pożyczek. Są to rzetelne instytucje, cieszące się dobrą renomą wśród klientów oraz w branży. W naszych artykułach można znaleźć faktyczne opinie klientów tych firm.
Czujność nie zaszkodzi
Warto jednak trzymać rękę na pulsie. Lista ostrzeżeń publicznych KNF powstała, aby nas zabezpieczyć przed oszustwami finansowymi (podobnie jak rejestr instytucji pożyczkowych). Skoro więc mamy takie narzędzia, to trzeba z nich korzystać. Zwłaszcza, że wejście na stronę KNF nic nas nie kosztuje i zajmie nam tylko parę minut. A dzięki temu unikniemy wyboru firmy działającej nielegalnie i ochronimy swoje finanse.