Skorzystaj z pomocy jednego z 200 naszych Konsultantów.
Finanse
Pracujemy:
pn. - pt. 9:00 - 19:00
Zadzwoń 22 270 00 00
Kredyty gotówkowe

Kredyt a pożyczka – jaka jest różnica między kredytem a pożyczką?

Bardzo często pojęcie kredytu i pożyczki w potocznym języku jest stosowane zamiennie. Biorąc jednak pod uwagę definicje obu pojęć określone w przepisach, zasady udzielenia takich zobowiązań i różnice między nimi, trzeba uznać, że są to dwa różne rozwiązania. Jaka jest różnica między kredytem a pożyczką? Odpowiedź na te i inne pytania znajdziesz w naszym artykule.

Według danych Biura Informacji Kredytowej w lutym 2022 r. firmy pożyczkowe udzieliły pożyczek o łącznej wartości 623 mln zł – to wzrost w stosunku do lutego 2021 r. o 43,2%.

Informacje na temat wartości i liczby kredytów i pożyczek udzielanych przez firmy profesjonalnie zajmujące się taką działalnością są ogólnodostępne. Jednak wartość i liczba udzielonych pożyczek może być znacznie większa, bo te mogą być udzielane nie tylko przez firmy, ale także osoby prywatne.

Czym jest kredyt?

Kredyt to umowa, w ramach której bank zobowiązuje oddać się do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony określoną kwotę środków pieniężnych. Strony określają też na co kredytobiorca może przeznaczyć uzyskane środki. Obowiązkiem kredytobiorcy jest korzystanie z pieniędzy zgodnie z celem wskazanym w umowie oraz zwrot kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty, a także zapłaty na rzecz banku prowizji od udzielonego kredytu.

Czym jest pożyczka?

Pożyczka to umowa, w ramach której podmiot udzielający pożyczki zobowiązuje się przenieść na własność biorącego pożyczkę określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, który z kolei zobowiązuje się zwrócić taką samą ilość pieniędzy lub rzeczy tego samego gatunku i w takiej samej ilości.

Jakie są podobieństwa między kredytem a pożyczką?

Na pierwszy rzut oka, kredyt i pożyczka to bardzo podobne produkty. Rzeczywiście, dla obu tych rozwiązań można wyznaczyć pewne punkty wspólne.

  • Zarówno kredyt, jak i pożyczka to zadłużenia, które klient zobowiązuje się spłacić na określonych warunkach,
  • Kredyt i pożyczka mogą być spłacane w ratach.
  • Umowa kredytowa oraz pożyczkowa mogą zostać zawarte na piśmie.
  • Oba produkty ograniczone są maksymalną wysokością oprocentowania.
  • Zarówno kredyt, jak i pożyczka mogą zostać zaciągnięte na dowolny cel.
  • Instytucje udzielające finansowania w postaci tych produktów mogą naliczać odsetki za opóźnienie, a także dochodzić swoich praw na drodze sądowej.

Czym się różni kredyt od pożyczki?

Zarówno kredyt i pożyczka to umowy zawarte pomiędzy dwoma stronami: wierzycielem – udzielającym pożyczki lub kredytu oraz dłużnikiem – zobowiązanym do zwrotu pożyczki lub kredytu. Oba rozwiązania różnią się w szczegółach: zaczynając od regulacji prawnych, podmiotów, które mogą być stroną umowy, formy prawnej umowy czy wreszcie przedmiotu umowy. W tabeli poniżej wskazujemy podstawowe różnice pomiędzy pożyczką a kredytem.

KredytPożyczka
Podstawa prawna udzielenia- Ustawa z 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe- Ustawa z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny
Przedmiot umowy- środki pieniężne- środki pieniężne albo rzeczy oznaczone co do gatunku
Strony umowy- bank - jako podmiot udzielający kredytu- każdy (osoba fizyczna, prawna, jednostka finansowa), kto posiada środki finansowe - jako podmiot udzielający pożyczki
Forma zawarcia umowy- forma pisemna- forma pisemna dla umowy o wartości powyżej 1000 zł
Cela zawarcia umowy- określony w umowie- dowolny
Sposób spłaty- termin spłaty określony w umowie- termin spłaty nie musi być określony w umowie, zgodnie z ustawą w takim przypadku dłużnik jest zobowiązany do zwrotu pożyczki w ciągu 6 tygodni po wypowiedzeniu umowy przez dającego pożyczkę
Koszty- umowa odpłatna obejmująca odsetki i prowizję oraz ewentualnie inne koszty- umowa odpłatna lub nieodpłatna - strony kształtują wysokość kosztów dowolnie z poszanowaniem przepisów m.in. o odsetkach maksymalnych

Kredyt a pożyczka – jakie są regulacje prawne?

Kredyt to umowa nazwana, odpłatna i dwustronnie zobowiązująca. Przepisy regulujące zasady udzielania kredytów zastrzegają możliwość jego udzielenia tylko dla określonego kręgu podmiotów: banków, których działalność jest ściśle regulowana i podlega nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego.

Pożyczka to umowa nazwana, ale nie musi być odpłatna. Krąg podmiotów, które mogą udzielić pożyczki jest znacznie szerszy, a forma umowy jest właściwie dowolna, o ile udzielają jej podmioty, które nie zajmują się tego typu działalnością profesjonalnie.

Jednak nawet w przypadku pożyczek prywatnych, warto przygotować szczegółową umowę na piśmie. Regulacja takich kwestii jak koszty pożyczki, termin zwrotu zobowiązania, sposób rozwiązania umowy czy skutki braku spłaty w terminie pomogą w sytuacji, kiedy dochodzi do sporu pomiędzy stronami umowy czy ułatwią rozstrzygnięcie sprawy przez sąd.

Kto jest stroną umowy kredytu i pożyczki?

Stroną udzielającą kredytu jest bank czyli osoba prawna utworzona zgodnie z przepisami prawa i działająca na podstawie zezwoleń, które uprawniają go do czynności bankowych. Z drugiej strony kredytobiorcą może być zarówno osoba fizyczna, osoba prawna czy jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej, ale wymogiem udzielenia kredytu jest posiadanie odpowiednio wysokiej zdolności kredytowej.

Pieniądze, jak i określone przedmioty w ramach pożyczki, może pożyczyć właściwie każdy: także osoba fizyczna, która nie prowadzi działalności gospodarczej w tym zakresie. W przypadku pożyczek prywatnych nie ma obowiązku badania zdolności kredytowej w takim znaczeniu, jak przy kredycie bankowym – co wiąże się z mniejszą liczbą formalności.

Jednak w stosunku do podmiotów, które profesjonalnie zajmują się prowadzeniem działalności pożyczkowej, w szczególności na rzecz konsumentów, oprócz trochę lakonicznych regulacji zawartej w kodeksie cywilnym, obowiązują inne bardziej szczegółowe i precyzyjne przepisy.

Przykładowo pozabankowa firma pożyczkowa, która udziela pożyczek w oparciu o przepisy ustawy z 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, musi prowadzić działalność w ściśle określonej formie: spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i spełnić dodatkowe warunki określone w przepisach, m.in. w zakresie zgromadzenia odpowiedniego kapitału zakładowego i wpisu do rejestru instytucji pożyczkowych prowadzonego przez Komisję Nadzoru Finansowego.

Pożyczki są udzielane także przez banki czy SKOKi. Podmioty świadczące usługi pożyczkowe zawodowo badają zdolność do terminowego regulowania zobowiązań przez pożyczkobiorcę. Liczy się także dotychczasowa historia kredytowa. Dodatkowym wymogiem dla osób fizycznych korzystających z pożyczki jest pełna zdolność do czynności prawnych – czyli ukończenie co najmniej 18 lat.

Jaki jest cel umowy kredytowej i pożyczkowej?

W przypadku pożyczki na raty, klient zwykle może wydać pieniądze na dowolny cel. Jeśli bank lub firma pożyczkowa pyta o powód pożyczenia pieniędzy, jest to raczej informacja zbierana do celów statystycznych. Podobnie sytuacja wygląda w przypadku kredytu gotówkowego.

Nieco inaczej działa to w momencie, gdy klient zaciąga np. kredyt samochodowy. W takim wypadku pieniądze otrzymane od banku mogą zostać wydane wyłącznie na ściśle określony cel, a sam bank ma prawo wymagać dokumentów potwierdzających, że tak właśnie się stało.

Jaki jest przedmiot umowy i kredytu?

W przypadku kredytu przedmiotem umowy są zawsze środki pieniężne, które bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy. Waluta kredytu może być dowolna, choć w określonych przypadkach kredyt powinien zostać udzielony w tej walucie, w której kredytobiorca uzyskuje dochody – dotyczy to np. kredytu hipotecznego.

Natomiast przedmiotem umowy pożyczki, zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego, mogą być nie tylko pieniądze, ale także rzeczy oznaczone tylko co do gatunku np. worek mąki.

Jakie są koszty umowy kredytu i pożyczki?

Kwestia odpłatności pożyczki zależy od woli stron. Koszty związane z jej udzieleniem nie należą do istotnych postanowień umowy, dlatego pożyczkobiorca może zostać obciążony dodatkowymi kosztami, albo zwrócić tylko samą pożyczoną kwotę.

Wbrew pozorom pożyczka bez kosztów może mieć miejsce nie tylko wówczas, kiedy stronami umowy są osoby fizyczne zaliczane do grona rodziny czy bliskich znajomych. Na rynku finansowym dostępne są również pożyczki – chwilówki bez kosztów – choć tu pożyczka będzie bezpłatna tylko w razie spełnienia określonych warunków.

Kredyt udzielany przez bank ma formę odpłatną. W umowie kredytowej muszą znaleźć się takie informacje jak wysokość oprocentowania i wysokość prowizji – jeśli została przewidziana, a także ewentualne inne opłaty związane z zaciągnięciem zobowiązania.

Jak wygląda tryb spłaty kredytu i pożyczki?

W przypadku pożyczki to strony umowy określają sposób spłaty zobowiązania. Zwrot pożyczonych środków może być rozłożony na kilka rat, ale także może być jednorazowy.

Kwestia sposobu spłaty kredytu musi być ściśle określona w umowie. Kredyt jako zobowiązanie długoterminowe, spłacany jest zwykle w miesięcznych ratach kapitałowo – odsetkowych. Harmonogram spłaty kredytu jest jednym z elementów umowy.

Jaki jest czas trwania procedury pożyczkowej i kredytowej?

Okres rozpatrzenia wniosku i wydania decyzji w przypadku kredytu może być zdecydowanie dłuższy. Zwłaszcza, jeśli chodzi o wysokie zobowiązania typu kredyt hipoteczny. W takim przypadku osoba wnioskująca o kredyt musi uzbroić się w cierpliwość, bo wydanie decyzji może potrwać nawet miesiąc.

Decyzja o udzieleniu kredytu na mniejszą kwotę i bez konieczności ustanawiania hipoteki, może być podjęta szybciej – nawet w ciągu 1 dnia roboczego. Natomiast decyzja o przyznaniu bądź odmowie pożyczki to zwykle nie więcej niż 1 dzień roboczy od momentu złożenia wniosku.

Kredyt a pożyczka – jaka jest forma umowy?

Umowa kredytu zawierana jest w formie pisemnej. W jej treści powinny się znaleźć w szczególności takie informacje jak:

  • określenie stron umowy,
  • kwota i waluta kredytu,
  • cel, na który kredyt został udzielony,
  • zasady i termin spłaty zobowiązania,
  • w przypadku umowy o kredyt denominowany lub indeksowany do waluty innej niż waluta polska wymagane są dodatkowe informacje, takie jak: szczegółowe zasady określania sposobów i terminów ustalania kursu wymiany walut, na podstawie którego w szczególności wyliczana jest kwota kredytu, jego transz i rat kapitałowo-odsetkowych oraz zasad przeliczania na walutę wypłaty albo spłaty kredytu,
  • wysokość oprocentowania kredytu i warunki jego zmiany,
  • sposób zabezpieczenia spłaty zobowiązania,
  • zakres uprawnień banku związanych z kontrolą wykorzystania i spłaty kredytu,
  • terminy i sposób postawienia do dyspozycji kredytobiorcy środków pieniężnych,
  • wysokość prowizji,
  • warunki dokonywania zmian i rozwiązania umowy.

W przypadku pożyczek regulowanych przepisami kodeksu cywilnego, umowa może być zawarta ustnie. Wymóg udokumentowania odnosi się do umów o wartości przekraczającej kwotę 1.000 zł.

Umowa pożyczki zawarta w oparciu o przepisy o kredycie konsumenckim, powinna być zawarta na piśmie, chyba że odrębne przepisy przewidują inną szczególną formę np. aktu notarialnego. W jej treści powinny znaleźć się precyzyjnie określone przez ustawę informacje m.in. w zakresie:

  • stron umowy,
  • czasu obowiązywania umowy,
  • kosztów, jakie poniesie konsument w związku z zaciągniętym zobowiązaniem,
  • Rzeczywistą Roczną Stopę Oprocentowania (RRSO),
  • zasad i terminów spłaty zobowiązania,
  • skutków braku płatności,
  • terminu odstąpienia od umowy,
  • warunków rozwiązania umowy,
  • skutków braku płatności w terminie,
  • wskazania organu nadzoru właściwego w sprawach ochrony konsumentów i inne.

W jakich sytuacjach lepiej sprawdzi się kredyt, a w jakich pożyczka?

Aby dobrze odpowiedzieć na to pytanie, należy wziąć pod uwagę przede wszystkim swoje własne oczekiwania i potrzeby. Przykładowo:

  • jeśli zależy nam na szybkiej wypłacie gotówki, lepszym rozwiązaniem będzie zaciągnięcie pożyczki,
  • jeśli potrzebujemy wysokiej kwoty finansowania, lepiej będzie zaciągnąć kredyt,
  • jeśli zależy nam aby pożyczając pieniądze ograniczyć formalności do minimum, powinniśmy rozważyć zaciągnięcie pożyczki,
  • jeżeli potrzebujemy finansowania, którego spłatę będzie można rozłożyć nawet na kilkadziesiąt rat, lepszym wyjściem może być zaciągnięcie kredytu.

Znając cechy kredytu i pożyczki oraz precyzują własne wymagania, powinniśmy szybko znaleźć najlepsze dla siebie rozwiązanie.

Pożyczka i kredyt – czy różnice mają znaczenie dla klienta?

Znajomość różnic pomiędzy kredytem a pożyczką to bardzo ważna sprawa. Dzięki temu jesteśmy bowiem w stanie wybrać produkt, który nie tylko najlepiej trafi w nasze oczekiwania, ale też będzie dla nas opłacalny finansowo.

Pożyczka hipoteczna a kredyt hipoteczny

W ofertach banków możemy też spotkać się z pojęciami takimi jak „pożyczka hipoteczna” oraz „kredyt hipoteczny”. Choć oba te produkty dają możliwość uzyskania wysokiego finansowania i wymagają zabezpieczenia na hipotece nieruchomości, istnieje pomiędzy nimi kilka istotnych różnic.

  • Kredyt hipoteczny można uzyskać wyłącznie w banku, pożyczka hipoteczna może zostać udzielona także przez inne instytucje,
  • Kredyt hipoteczny może zostać udzielony jedynie na określony cel mieszkaniowy np. zakup, mieszkania lub budowę domu, pożyczkę hipoteczną można z kolei przeznaczyć na dowolny cel,
  • Aby otrzymać pożyczkę hipoteczną, trzeba być właścicielem nieruchomości, która będzie stanowiła przedmiot zabezpieczenia, w przypadku kredytu hipotecznego zabezpieczenie jest ustanawiane na nieruchomości, którą finansujemy za jego pomocą.
  • W przypadku pożyczki hipotecznej klient nie musi posiadać wkładu własnego.

 Czym się różni pożyczka od kredytu – podsumowanie

Regulacje i zasady dotyczące udzielania kredytów są szczegółowe a warunki umowy nie mogą być kształtowane dowolnie. Wiąże się to przede wszystkim z wysokością zobowiązania i koniecznością zabezpieczenia interesów obu stron kontraktu.

Pożyczki, zgodnie z zasadą swobody umów, dają większe możliwości kształtowania warunków spłaty zobowiązania czy kosztów z tym związanych – jednak tylko do momentu, kiedy udzielający pożyczki nie zajmuje się taką działalnością profesjonalnie.

Katarzyna Gaweł Katarzyna Gaweł

Warto wiedzieć

  1. Kredyt to umowa zarezerwowana dla działalności banków. Krąg podmiotów udzielających pożyczki jest znacznie szerszy. Umowę pożyczki można podpisać oczywiście z bankiem czy firmą pożyczkową, ale także z osobą fizyczną.
  2. Kredyt to umowa odpłatna, dwustronnie zobowiązująca i zawarta na piśmie.
  3. W przypadku niewielkich pożyczek o wartości nie przekraczającej 1.000 zł umowa pożyczki może być zawarta ustnie – nie ma konieczności zachowania formy pisemnej.
  4. Przedmiotem umowy kredytu są zawsze środki pieniężne. W przypadku pożyczki przedmiotem umowy mogą być pieniądze lub rzeczy oznaczone co do gatunku.

FAQ – najczęściej zadawane pytania

  1. Jakim regulacjom podlegają pożyczki pozabankowe?

    Zasady udzielania pożyczek pozabankowych reguluje Kodeks cywilny oraz Ustawa antylichwiarska. 

  2. Czy umowa pożyczki może być zawarta w formi ustnej?

    Tak, umowy pożyczki do 1000 zł nie wymagają pisemnego potwierdzenia ich zawarcia.

  3. Jak udowodnić fakt zawarcia umowy pożyczki w formie ustnej?

    Dowodem na zawarcie umowy pożyczki w formie ustnej mogą być np. potwierdzenie przelewu z rachunku pożyczkodawcy na konto pożyczkobiorcy, a także korespondencja mailowa pomiędzy nimi.

  4. Kiedy umowa pożyczki jest nieważna?

    Umowa pożyczki będzie nieważna np. w sytuacji gdy:

    • jedna ze stron umowy jest osobą niepełnoletnią,
    • ustanowione zabezpieczenie jest nieproporcjonalne do kwoty długu,
    • w umowie znajdują się zapisy niezgodne z prawem,
    • umowa ma błędy formalne, np. brak podpisów.
  5. Czym jest Ramowa Umowa Pożyczki?

    Ramowa Umowa Pożyczki to dokument, który określa na jakich zasadach firmy pozabankowe pożyczają pieniądze swoim klientom.

  6. Co jest lepsze kredyt czy pożyczka?

    Wybór kredytu lub pożyczki zależy od indywidualnych preferencji klienta. Kredyt to produkt zastrzeżony tylko dla działalności banków. Natomiast pożyczkę można otrzymać zarówno w banku jak i firmie pozabanankowej. W tym drugim przypadku, choć zwykle pieniądze można uzyskać szybciej, to dostępna kwota może być niższa niż ta oferowana w ramach kredytu. 

  7. Czy kredyt a pożyczka to to samo?

    Nie. Choć potocznie określenia „kredyt” i „pożyczka” bywają używane zamiennie, to jednak w świecie finansów nie są to tożsame pojęcia. Zgodnie z przepisami możliwość udzielenia kredytu została zastrzeżona tylko do działalności banków. Natomiast pożyczkę można uzyskać zarówno w banku, jak i instytucji pozabankowej.

PORÓWNAJ KREDYTY
Izabela Stachura-Adamczyk
Oceń artykuł
4.9

Komentarze:

Subscribe
Powiadom o
guest

0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments