Z jednej strony szybkie pożyczki to bardzo wygodny sposób na uzyskanie błyskawicznej gotówki, z drugiej – pieniądze dostępne niemal na wyciągnięcie ręki często obarczone są ryzykiem narastających zadłużeń. Niestety gros pożyczkobiorców korzystających z popularnych chwilówek wpada w spiralę długów, z której ciężko się wydostać.
Z raportu Krajowego Rejestru Dłużników wynika, że w długach pogrążonych jest aż 2,7 mln Polaków, którzy łącznie zalegają ze spłatą prawie 60 mld zł. Te zatrważające dane jasno pokazują, jak łatwo można stracić kontrolę nad swoimi finansami i popaść w błędne koło niekończącego się zadłużenia.
Czym jest spirala zadłużenia?
Spirala zadłużenia powstaje wtedy, gdy dłużnik zaciąga kolejne pożyczki, by spłacić bieżące zobowiązania. W ten sposób długi się piętrzą, odsetki rosną, a pożyczkobiorca staje się zupełnie niewydolny finansowo, bo kwota zadłużenia znacznie przewyższa jego dochody. W obliczu kolejnych ponagleń, monitów czy windykatora dłużnik często traci głowę i szuka doraźnych rozwiązań, które pozwolą mu wydostać się z finansowych tarapatów.
Ze względu na brak zdolności kredytowej żaden bank nie udzieli mu pomocy. Pozostaje zatem jedyna sprawdzona alternatywa – firmy pozabankowe. Wnioskuje więc o kolejną pożyczkę, aby spłacić choć część należności, tym samym pogłębiając bezlitosną spiralę długów. Lista pożyczkodawców znów się wydłuża, a wysokie koszty chwilówek dla zadłużonych drastycznie powiększają kwotę długu.
Kiedy trzeba zacząć martwić się zadłużeniem?
Pętla zadłużenia nigdy nie pojawia się znienacka. Pożyczkobiorca podejmując nierozsądne decyzje finansowe, sukcesywnie powiększa swoje długi decydując się na kolejne raty, które coraz trudniej regulować. Kiedy finanse wymykają się spod kontroli, pojawiają się pewne znaki ostrzegawcze zwiastujące poważne kłopoty.
- Pierwszym z nich jest przekredytowanie – sytuacja, gdy dłużnik przeznacza ponad 40 % miesięcznych dochodów na spłatę pożyczek. Wystarczy wtedy jeden większy niespodziewany wydatek, a w domowym budżecie zabraknie pieniędzy na rachunki.
- Drugim, ostatecznym ostrzeżeniem jest decyzja o zaciągnięciu pożyczki, aby przetrwać do kolejnej wypłaty. To często newralgiczny moment, w którym długi zaczynają już tylko narastać.
Jak wyjść z długów? Możliwe rozwiązania
Choć pętla zadłużenia spędza sen z powiek, powoduje nieustający stres i wydaje się być ślepym zaułkiem, to jednak da się z niej wydostać. Nie jest to droga łatwa i przyjemna, ale bez wątpienia warto podjąć każdy trud, aby odzyskać wolność finansową. Istnieje kilka sprawdzonych rozwiązań, które umożliwią pozbycie się długów.
- Przede wszystkim determinacja
Wyjście z długów wymaga determinacji i odwagi. Koniec z unikaniem kontaktu z firmą windykacyjną czy rozmów z wierzycielem. Negocjacje zawsze są lepsze od ukrywania się i udawania, że problem nie istnieje. Domowy budżet powinien odzyskać stabilność, warto przeanalizować wydatki i wyłonić te zupełnie niepotrzebne.
Wychodzenie z kłopotów finansowych to najlepszy czas, aby nauczyć się oszczędzać, początkowo niewielkie kwoty, ważne, żeby odkładanie pieniędzy stało się zdrowym nawykiem, który z pewnością zaprocentuje w przyszłości.
- Konsolidacja
Gdy dłużnik musi spłacać kilka, a nawet kilkanaście różnych rat każdego miesiąca, istnieje duże prawdopodobieństwo, że większość z nich reguluje nieterminowo albo wcale. Wtedy warto rozważyć pożyczkę konsolidacyjną, która umożliwi połączenie wszystkich zobowiązań.
Znacznie prościej jest spłacać jedną, dostosowaną do możliwości finansowych comiesięczną ratę u jednego wierzyciela, niż próbować okiełznać liczne zobowiązania w różnych firmach pozabankowych. Pożyczka konsolidacyjna nie jest tanim produktem finansowym, jednak korzystny harmonogram spłaty i dogodna wysokość raty z pewnością przemawiają na jej korzyść.
- Rozłożenie chwilówki na raty
Większość firm pozabankowych wychodzi naprzeciw swoim klientom dokładając wszelkich starań, aby odzyskać zadłużenie na drodze polubownej. Dlatego, gdy pożyczkobiorca ma kłopoty ze spłatą zobowiązania, powinien czym prędzej skontaktować się z wierzycielem i przedstawić mu zaistniałą sytuację. Firma pożyczkowa z pewnością będzie próbowała dojść do porozumienia z klientem.
Aby poprosić pożyczkodawcę o rozłożenie chwilówki na raty, należy złożyć stosowny wniosek, powinien on zawierać dokładne dane osobowe, numer umowy pożyczki i proponowaną przez klienta miesięczną ratę, którą będzie w stanie bez trudu spłacać. W dokumencie należy również dobrze umotywować prośbę, wyjaśniając dlaczego jednorazowe uregulowanie zobowiązania stało się niemożliwe.
- Upadłość konsumencka
Jednym ze sposób na pozbycie się balastu długów jest ogłoszenie upadłości konsumenckiej. Jest to jednak rozwiązanie bardzo radykalne, wiąże się bowiem z utratą całego majątku – mieszkania, samochodu czy rodzinnych pamiątek. Aby ogłosić upadłość konsumencką, należy złożyć wniosek do sądu, ten na drodze postępowania ustali czy dłużnik może skorzystać z możliwości umorzenia długu.
W przypadku, gdy środki uzyskane ze sprzedaży majątku dłużnika nie wystarczą na pokrycie zobowiązań finansowych, sąd może ustalić dalszy plan spłaty zadłużenia dostosowany do możliwości konsumenta.
Upadłość konsumencką może ogłosić każda osoba fizyczna, która stała się niewypłacalna i zwleka ze spłatą zobowiązań pieniężnych ponad 3 miesiące.
- Rozmowa z windykatorem
Gdy na rozmowy z wierzycielem jest już za późno, zwykle z pożyczkobiorcą kontaktuje się windykator. Wystraszony dłużnik robi wtedy wszystko, aby ustalić jak najbardziej odległy termin spotkania. Unikanie konfrontacji nie jest jednak dobrym wyjściem.
Paradoksalnie to firma windykacyjna może doradzić pożyczkobiorcy, jak uporać się ze spiralą zadłużenia i zacząć regularnie spłacać zobowiązania. Warto pamiętać, że każda rozmowa z wierzycielem, a nawet windykatorem to kolejny krok w kierunku odzyskania niezależności finansowej.
Plan spłaty zadłużenia – jak powinien wyglądać?
Dobry plan spłaty zadłużenia to połowa sukcesu. Na jego podstawie można z łatwością opracować strategię wyjścia ze spirali długów. Od czego zatem zacząć?
Po pierwsze warto wykorzystać wszystkie możliwości ułatwienia uregulowania zadłużeń oferowane przez wierzycieli. Nowy harmonogram spłaty lub rozłożenie pożyczki na raty z pewnością zapobiegną narastającym kosztom pożyczek.
Po drugie – dobrze jest stworzyć dokładną listę zaciągniętych pożyczek wraz z terminami spłat oraz kwotami zadłużenia.
Po trzecie – po przeanalizowaniu wszystkich umów pożyczek, należy wybrać te zobowiązania, które obarczone są największymi kosztami. Najdroższy dług warto nadpłacać, aby uregulować go jak najszybciej.
Po czwarte – nie należy przeznaczać wszystkich dochodów na spłatę zadłużenia, niezapłacone rachunki czy czynsz to też długi.
Skąd wziąć pieniądze na spłatę zadłużenia?
To trudne pytanie, na które nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Wszystko zależy od indywidualnej sytuacji dłużnika.
- Z pewnością warto szukać oszczędności w życiu codziennym. Czasami wiąże się to z obniżeniem standardu życia i zrezygnowaniem z wielu przyjemności. Jednak odzyskanie niezależności finansowej warte jest kilku wyrzeczeń.
- Rozsądnie jest zatem, przynajmniej na jakiś czas, ograniczyć niepotrzebne wydatki. Wizyty w salonach kosmetycznych, klubach fitness, zakupy dla przyjemności w galeriach handlowych, gry online, popołudnia w pubach generują naprawdę spore wydatki, na których można zaoszczędzić.
- Jeśli dłużnik ma taką możliwość, powinien również poszukać dodatkowego źródła dochodu. Praca dorywcza, dodatkowy etat, zlecenia online czy nadgodziny pomogą podreperować domowy budżet i zorganizować pieniądze potrzebne na spłatę rat.
Kredyt na spłatę zadłużenia – czy to dobre wyjście?
Jedyny kredyt, z którego mogą skorzystać osoby nie będące w stanie poradzić sobie z zaciągniętymi zobowiązaniami finansowymi to kredyt oddłużeniowy, oferowany wyłącznie przez firmy pozabankowe. Podobnie jak konsolidacja, łączy on wszystkie raty w jedną, niższą i bardziej dogodną dla klienta. Tego typu pożyczka jest jednak bardzo droga i często wymaga dodatkowego zabezpieczenia, na przykład w postaci nałożenia hipoteki na nieruchomości.
Kredyt oddłużeniowy stanowi zatem szansę na wyjście z uciążliwych długów, jednak wiąże się również z dość sporym ryzykiem. W przypadku, gdy pożyczkobiorca będzie zalegał z płatnością rat, może nawet stracić dach nad głową. Osoby, które nie posiadają stabilnych dochodów, powinny dobrze się zastanowić, czy to rozwiązanie na pewno będzie dla nich korzystne.
Jak uniknąć pętli chwilówek?
- Jedyną receptą na uniknięcie pętli chwilówek jest rozsądek. Każda decyzja o wzięciu kredytu lub pożyczki powinna być dobrze przemyślana. Zaciągnięcie zobowiązania finansowego jest bezpieczne wyłącznie wtedy, kiedy pożyczkobiorca jest w stanie bez trudu je spłacić. Wysokość rat nie powinna przekraczać 40 % wszystkich dochodów. W przeciwnym razie, prędzej czy później, w domowym budżecie pojawią się dziury.
- Zaciąganie pożyczek na spłatę bieżących zobowiązań jest główną przyczyną pętli zadłużeń. To, że chwilówkę można uzyskać w kwadrans bez wychodzenia z domu, nie oznacza, że równie łatwo da się ją spłacić. Każda dodatkowa niespłacona pożyczka to kolejne koszty i większe problemy finansowe.
- Nie warto pożyczać więcej, niż to konieczne. Pokusa większej gotówki potrafi zawrócić w głowie, lepiej jednak jej nie ulegać. Im wyższa kwota pożyczki, tym trudniej ją spłacić.
- Kiedy tylko pożyczkobiorca zauważy, że ma trudność z uregulowaniem raty, powinien natychmiast zgłosić się do wierzyciela, aby poprosić go o wydłużenie terminu płatności lub rozłożenie pożyczki na raty. Firmy pożyczkowe są elastyczne i zwykle dają szansę swoim klientom.